Shillong, Naitung 30 : Ka Meghalaya, kaba la ïoh ïa ka nam kum ka jaka ba ïoh bun eh u slap khamtam ha ka lyiur, mynta kala mad ïa ka jinghiar bun bun shah ha ka jingïohslap hapoh ka Ri mynta u snem.
Ka jingkhein bala ïoh na ka Indian Meteorological Department (IMD) ka pyni ba ka Meghalaya kala ïoh 698.8mm u slap hapdeng ka 1 tarik Jylliew haduh 29 tarik Naitung, haba ïanujor bad ka jingïoh slap barabor kaba kot 1,584.6 mm, kaba pyni ïa ka jingduna haduh 56%.
Tang ha ka 29 tarik Naitung, ka Meghalaya kala ïoh 3.5 mm u slap, na kaba ju ïoh kaba kot 29.2mm, kaba pyni ïa ka jingduna haduh 88%. Ka IMD kala kheiñ ïa kane ka jinglong jingman kum ka jingduna kaba heh duh (Large Deficient).
Ka West Jaintia Hills District kala duna bun eh ha ka jingïoh slap kaba la kot haduh 78% ka jingduna, bud sa ka West Khasi Hills da 74% ka jingduna bad ka West Garo Hills kaba kot 68% ka jingduna ioh slap.
Ha baroh kawei ka thaiñ Shatei Lam Mihngi, kiba bun ki Jylla kila ïaksaid hynrei ym kumba mad da ka Meghalaya kaba la jur eh. Ka Assam kala duna da 41% ka jingïoh slap, ka Arunachal Pradesh da 44% bad ka Tripura da 44%. Ka India baroh kawei kala ïoh tam ïa u slap kaba kot haduh 7% ka jingtam ha kane ka aiom lyiur, kaba pyni ïa ka jingkylla ka suiñbneng ha kane ka thaiñ Shatei Lam Mihngi ka Ri.
Ka Jylla Meghalaya ka don ïa u pud ba 443 km bad ka Ri Bangladesh sha ka thaiñ Shathie bad kala shah ker pat ha ka Assam ha baroh kiwei ki liang. Namar ba ka dei kaba bun ki jaka nongkyndong bad ba shaniah shibun ha ka jinglong ka suiñbneng ha kiba bun ki kam kum ha ka rep ka riang, ka jingïoh um bad ki jingmih ki khlaw ki btap, ka Meghalaya ka lah ban shah ktah jur ha ka jingkylla ka suiñbneng.
Ka jingïoh duna slap kala ktah ïa ka jingpynmih ïa ki marrep ba mih ha ka por Lyiur bad Pyrem khamtam u khaw, uba shaniah tylli ha ka umslap. Ka jinglang ka um sha meiramew ruh kala duna bha, kaba buh ha ka jingma ïa ka jingïoh umbam umdih ha ki jaka nongkyndong bad ruh kaba ktah ïa ka jingpynmih bording elektrik.
Ka jingwad bniah ka pyni ba kan nang bun ka jingbym thikna ïa ka jingïoh slap, da ka jingbym nang batai shuh ïa ka aiom. Katto katne ki jaka kila ïoh klai bha ïa u slap katba ki don pat kiba tyrkhong raw raw, kaba ktah ïa ka jingpynmih ïa ki mar rep.
Ka khubor kaba bha ka long ba ka don ka jingbatai lypa ba bun ki jaka kin sa ïoh ïa u slap ha ki sngi ban wan bad don ruh ki ban ïoh ïa u slap uba wan ha ryngkat u pyrthat bad ka leilieh.
Kat kum ka Agromet bulletin bala pynmih da ka IMD Shillong ha ryngkat ka jingïatreilang bad ka ICAR Barapani, la ïathuh ba ka lah ban don ka jingïoh slap ba 170 mm ha kine ki san sngi ban wan. La bthah ïa ki nongrep ba kin shna bha ïa ki nur ha ki jaka rep khnang ban khanglad ïa ka jinglang ka um.
La bthah ruh ba kin kiar ha kaban leit trei lyngkha ha ka por jur bha, ka jingpom pyrthat, leilieh bad jur lyer. La kyntu ba kim dei ban rah lane pyndonkam ïa ki tiar ba kynja nar ha ka por ba pom pyrthat.
