Lyngba ka ‘Payment for Eco-System Services’ yn pynneh pynsah ïa ki khlaw ha South West Khasi Hills District

Mawkyrwat, Naitung, 01: Ka Deputy Commissioner jong ka South West Khasi Hills District, kong C. Kharkongngor, IAS, ka la plie ïa ka Payment for Eco-System Services (PES) Scheme ha South West Khasi Hills District ha ka 29 tarik u Jylliew, 2022 ha Multipurpose Hall kaba don ha phyllaw jong ka DC Office ha Mawkyrwat.
Ïa kane ka prokram la pynlong da ka ophis jong u District Project Management Unit (DPMU), South West Khasi Hills District ha ka jingïadonlang ki nongtrei jong ka Soil & Water Conservation Department bad ka Forest Department jong ka South West Khasi Hills District ha kaba la wan ïashimbynta da ki Myntri shnong, ki Secretary shnong, ki VCF’s, bad ki GV jong ka distrik.
Haba kren ha ka jingïalang ka kong C. Kharkongngor, IAS ka la pynpaw ba kane ka long kawei na ki prokram ba kyrpang namar la ïoh ban plie ïa ka Payment for Eco-System Services (PES) Scheme jong u snem 2022 ka ban long ka jingïarap na ka bynta ki paidbah nongshong shnong ha kaba ïa dei bad ki lad kumno ban pynneh pynsah ïa ki khlaw ki btab. Ka la ong ruh ba lyngba kane ka prokram ka long kawei na ki bynta ban kyrsiew thiah ruh ïa ki paidbah ba kim dei ban pom pathar ïa ki dieng ki siej kumba long mynta ha ki nongbah ne ki jaka sor ka jingkylla ka suiñ bneng ka jur bha namar ka jingshit ka la nangkiew kumta katba dang biang ka por dei ban ïa tyngkai ïa ki dieng ki siej khnang ba kan nym long ka jingjaboh ïa ka lyer.
“Ban pynneh pynsah ïa ka mariang bad ka sawdong sawkun kam dei ka jingkitkhlieh tang jong uwei ne ar ngut ne tang jong ka sorkar hynrei ka dei lang jong baroh ki nongshong shnong”, ong ka kong C. Kharkongngor. Ka la ong ruh ba bunsien la lap ba na ka daw ka jingduna ki dieng ki siej ka don ruh ka jingkyrduh ruh ïa ka umbam umdih bad ki kynja ba im ruh ki duna bha ha kito ki jaka. Kumta donkam ban thung ïa ki dieng ki siej ha ki jaka ba la sor bad ha nongkyndong khnang ba kan lah ban pynneh pynsah ïa ki um, ki kynja ba im bad kan long ruh kaba donkam tam ïa ki briew bad ïa baroh ki kynja ba im ha kane ka sla pyrthei.
Namarkata, ka la ong ruh ba balei la plie ïa kane ka skhim, ka daw ka long ban pynsngewthuh halor ka jingdonkam ban pynneh pynsah ïa ki khlaw ki btab lyngba ka jingïarap ne ïatreilang jong ki paidbah nongshong ryngkat bad ki bor sorkar, namar lyngba kane ka skhim kin sa ïoh shibun ki jingmyntoi lada kum ki paidbah kin pyndonkam ha ka rukom kaba dei. “Haba la ai ïa ki lad jingïarap ha ki kiba dei ban ïoh na ka liang ka sorkar lyngba ki ophis ba la pynkhamti ruh kim sa nongpeit pyrman ïa kita bad lada lap ba kita ki nongshim kim treikam ei ei, yn shim noh ïa kata kaba la ai ruh”, ong ka Deputy Commissioner.
Ha kajuh ka por ka la ai jingmut ruh kumno ban aplai ne ban pynpoi ïa ki kot donkam na ka bynta kane ka skhim, da kaba kim leit sha ka ophis jong ka CLLMP bad kumjuh ruh ha ophis jong ka BASIN khnang ba ïoh ruh ki jingtip ba kham bniah.
Namarkata, ka la kyntu ïa baroh ki nongïashimbynta ban wan shakhmat ban shim ïa kane ka skhim kaba donkam na ka bynta ban pynneh pynsah ïa ka mei mariang bad ki sawdong sawkun bad ïa ki khlaw ki btap bad ha kajuh ka por ka la wer ïa ki ban shimbynta ha ka session kaba kin buh ïa la ki jong ki jingkylli ha khmat khnang ba kin dup tip bad sngewthuh khambha shaphang kane ka skhim na ka bynta ka jingbit jingbiang bad ka jingmyntoi jong ki hi.
U bah Kegitar Lyngdoh Lyngkhoi, Assistant Manager ka M&E, CLLMP u la ai ïa ka jingbatai kaba bniah halor kane ka PES skhim.
Ki nongïashimbynta ki la ïashimbynta shitrhem ha ka jingïaphylliew jingmut bad ruh bun ki jingkylli bad kane ka la ïarap shibun ban ïoh jingmut bad ki jingbatai shai na ka DPMU Team da ka jingïarap ki nongtrei jong ka tnat Forest bad ka Soil & Water Conservation ha kaba kane ka prokram ka la long kaba jop.