Lyngba ka Aiñ, yn treikam ka jingkhang pyndonkam plastik naduh 1 tarik u Naitung

Shillong, Jylliew 28(PIB): Lyngba ka jingkyntu jong u Myntri Rangbah duh ka ri, u Narendra Modi, ban pynkut ka jingpyndonkam ïa ki plastic hapoh u 2022, ka Tnat Environment, Forest and Climate Change, Sorkar India ka la wanrah ïa ka Plastic Waste Management Amendment Rules, 2021, ha ka 12 tarik Nailar, 2021.
Ki jingktah na ka jingbret pathar ïa ki ñiut plastic ïa ka mariang, kynthup ha ki jaka shong ki dohum kidei kiba la ithuh ha kylleng ka pyrthei. Ka jingweng ïa ka jingeh jong ka jingjakhlia namar ka jingpyndonkam ïa ki plastic ka la long ka bynta kaba eh ba baroh ki ri ki mad.
Ka Sorkar India ka la shim ïa ki sienjam ban pynduna ka jingjakhlia na ka jingpyndonkam ïa ki plastic. Ka thup jong ki tiar ba la khang kilong ki – jingkhlong shkor ba don lang bad plastic, ki jingbat ba shna da ki plastic na ka bynta ki balloon, ki lama plastic, ki mit mit ba don jingbat ba shna da ki plastic, ki jingbat ice cream, ki polystyrene (Thermocol) na ka bynta ka jingpynriam itynnad, ki pliang plastic, ki pela, ki klat, ki tiar kum ki proh, shamoit, tari, straw, ki tray, ki jingsop lane ki film song jingsong ha ki synduk jingbam thiang, ki invitation card, ki paket sikret, plastic lane ki PVC banner kiba duna ïa ka 100 micron, ki stirrer.
Ka Plastic Waste Management Amendment Rules, 2021, ka mana ruh ban shna, ban thied, ban buh, ban sam, ban die bad pyndonkam kum ki pla plastic kiba don ka jingrben kaba duna ïa ka hynniew phew san micron naduh 30 tarik Nailur, 2021 bad kiba don ka jingrben kaba duna ia ka jingrben kaba shispah arphew micron naduh ka 31 tarik Nohprah, 2022.
Na ka bynta ka jingpyntreikam bha ïa ka jingkhang pyndonkam ïa ki tiar plastic naduh ka 1 tarik Naitung, 2022, yn plie ïa ki national bad state level control room bad yn thaw ia ki kynhun ba kyrpang ban peit ïa ka jingshna beaiñ, ka jingthied, ka jingbuh, ka jingsam, jingdie bad jingpyndonkam ïa ki tiar plastic. La bthah ïa ki Jylla bad ki Union Territory ban plie ïa ki border check point ban pynsangeh ïa ka jingkit na kawei ka jylla sha kawei pat ïa kino kino ki plastic ba la khang ban pyndonkam.
La pyllait ïa ka CPCB Grievance Redressal App ban pynkupbor ïa ki nongshong shnong ban taehlakam ïa kane ka jingeh ba ïadei bad ki plastic. Na ka bynta ka jingkot sha baroh ki paidbah, la pyllait ïa ka PRAKRITI- mascot ha ka 5 tarik Ïaiong.
Ka Sorkar ka la shim ïa ki lad jingiada ba ïadei bad ka jingai jinghikai halor ka jingpynduh ka jingpyndonkam ïa ki plastic. Ka awareness campaign ka la khring lang ïa ki nongseng kam lajong bad ki startup, ki karkhana, ka sorkar pdeng, sorkar jylla bad ki bor synshar shnong, ki riewshemphang, ki kynhun jong ki nongshong shnong, R& D bad ki jaka pule.
Ka jingjop jong kane ka jingkhang kan long tang lyngba ka jingiatreilang bad ki sienjam jong baroh ki briew ba don bynta ha kane ka kam bad ka jingïashim bynta shitrhem ki paidbah, la ong ka Tnat sorkar pdeng.
Ka Tnat Environment, Forest and Climate Change ka la pynbna ruh ïa ki jingbthah halor ka Extended Producers Responsibility on plastic packaging as Plastic Waste Management Amendment Rules, 2022 ha ka 16 tarik Rymphang, 2022. Ka Extended Producer Responsibility (EPR) kadei ka jingkitkhlieh jong u nongpynmih ïa ka mar na ka bynta ka jingïada ïa ka mariang haduh kaba kut jong ka jingim jong u. Ki jingbthah kin don ki jingsaindur ban pynkhlain ïa ka ioh ka kot na kï niut plastic, ban kyntiew ïa ka jingsaindur ïa kiwei kiwei ki lad sop tiar kiba lait na ka plastic bad pynbiang ïa ki sienjam nangne shakhmat ban kylliang sha ki kam pynbiang ïa ki plastic sha ki jaka trei kiba lah ban ïaineh.
La pynlong ia ki workshop na ka bynta ki MSME unit ban ai jingkyrshan ïa ki na ka bynta ka jingshna da kiwei kiwei ban khang ïa ka jingpyndonkam ia ki tiar plastic da ka jingiatreilang bad ka CPCB/SPCBs/PCCs ryngkat bad ka Tnat Small Micro and Medium Enterprises bad Central Institute of Petrochemicals Engineering (CIPET) bad ki centre jong ki ha ki jylla. Ki la don ruh ki kyndon ban kyrshan ia kum kine ki jaka khnang ba kin kylla noh na ka jingpyndonkam ïa ki plastic ba lah ban pyndonkam tang shisien.
Ka Sorkar India ka la shim ruh ïa ki sienjam ban kyntiew ia ki jingsaindur ba thymmai bad ban pynbiang ki jingdon jingem ban pynsted ka jingdon kiwei kiwei ki lad ha kylleng ka ri.