La donkam ba ka sorkar kan pyrkhat sani bha kumno ban ïarap ïa ki samla ban pyntbit IAS bad IPS

K a por ka dawa kyrkieh ba ka sorkar ka la dei ban pyrkhat sani bha kumno ban ïarap ïa ki samla ban pyntbit ha ka kyrdan Indian Police Service (IPS) bad Indian Administrative Service (IAS) bad wat ha ka kyrdan Indian Forest Service (IFS) ruh namar hadien ba kine ki Nongïalam ba mynta kata kum u Chief Secretary (CS) bah D.P Wahlang bad Director General of Police (DGP) Kong Ida Nongrang kan shim por da ki snem lehse ba ngin ïoh da ki briew lajong ban poi biang sha kine ki kyrdan kiba hakhlieh duh. Namar baroh ar ki Cadre ki dei ki Joint Cadre kumta kan eh bha ïa ki jong ngi ban dang poi sha kine ki kyrdan.
Kumba long mynta la bun bun snem ngim don shuh ki trai ri trai jylla kiba pass ïa ki kyrdan IAS bad IPS. Iba pass khatduh ïa ka IAS i dei I Kong Isawanda Laloo hadien jongi ym don shuh ki riewlum trai ri kiba pass ïa katei ka kyrdan. ïa ka kyrdan IPS lei lei la slem bah ym don ba pass shuh napdeng ki paid Khasi, Jaintia bad Garo. Lada ka sorkar kam shim khia kloi ïa kane ka kam kumno ban plie lad plie lynti ïa ki khun samla ban pyntbit ban ïakhun ïa kitei ki eksamin ha ka UPSC lehse ngin ym ïoh shuh da ki trai jylla ban bat ïa ki kyrdan kiba heh hapoh ka jylla lajong. Ym dei ba sngewpher jaidbynriew hynrei haba ym don shuh ki jongngi kiwei pat ki jaidbynriew kin sa ïoh ban shimti bad ka don beit ka jingïapher haba ïalam da ki trai jylla namar ki tip lut nadong shadong naduh ka jingsngew jong ki briew ka rukom im, ka rukom bam, rukom trei rukom ktah, ka ktien ka thylliej bad ka suk ban ïakren ïa sngewthuh. Hynrei haba la shimti da kiwei kan eh bha namar kim sngewthuh ïa ka ktien ka thylliej bad kim tip bha hi ruh shaphang ka jinglong jingman ki briew bad ka jylla.
Kumba ka sorkar ka iarap ia ki samla ban leit pule doktor bad mynta sa ka jingleit pule Hotel Management, ka donkam ruh ïa ka sorkar ban pyrkhat bad ïarap ïa ki samla ban phah pyntbit ïa ki ha ka jingpynkhreh ban ïakhun ïa ki exsamin UPSC na ka bynta ki post IPS bad IAS.Lane lada ka sorkar kam phah shabar ruh ka la dei ban plie noh da ki coaching class kiba kan wanrah da ki nonghikai kiba tbit kiba la myllien ban ai jinghikai ïa ki samla ha ka jingpynkhreh ban ïa khun ïakitei ki eksamin khnang ba ki samla jong ngi kin tbit da shisha ban pyni hakhmat kiwei ki jaidbynriew ïa ka jingstad jongki. Namar ban leit pyntbit hi dei tang ki khun binon bishon kiba lah hynrei kiba wan na ki long ïing kiba duk ne kiba shu biang tang malu mala ka long kaba eh bha namar ka jinglut ka long kaba bun. Kumta kane ka dei kawei na ka mat kaba hakhmat eh ba kane ka sorkar MDA ka dei ban shim khia na ka bynta ka bha ka miat jong ki khun samla bad jong ka jylla hi lashai la shisngi.
Ha kiwei kiwei ki jylla jong kane ka thaiñ shatei lam mihngi kiba bun ki IAS bad ki IPS kum ha Mizoram, Nagaland bad kiwei kiwei ki dei ki trai jylla hi kumta haba shimti ïa ki shuki ne kyrdan ba heh da ki trai jylla ka pher bha namar ki shim khia ruh da shisha ban kyntiew ïa ka jylla. Peit nuksa haba shimti ïa ka shuki Chief Secretary bad shuki DGP da ki briew jong ngi ka don ka jingkylla bad ka shongsuk shongsaiñ ruh ka don bad ïai neh namar ka don ka jingïasngewthuh ha ka jingïakren bad ha ka ktien ka thylliej. Hynrei lada shimti da kiwei kumba long ha ki por mynshwa jur sa tang ki jingkulmar namar kim sngewthuh ïa ka jinglong jingman jong ki trai jylla ha kane ka jylla Meghalaya. Haba ym don ka shongsuk shongsaiñ, mih sa ki kynhun kieng atiar ban shim kabu ban dang pynsyier shuh shuh ïa ka shongsuk shongsaiñ. Kumta khnang ba ngin ïoh da la ki jong ki briew ban shimti ïa kane ka kam ba shalor ha ka jylla sa shisien ka jingkyntu ïa ka sorkar ka long shim khia noh kloi ïa kane ka kam namar ka por ka dang biang ban btin lynti ïa ki khun samla ba kin poi sha ki kyrdan kiba shalor. Ki kmie ki kpa ruh ki dei ban pynshlur ïa la ki jong ki khun samla ba kin shim khia ha ki jingpule jongki khamtam ban dang kham pyntbit ha kitei ki kyrdan namar lada ki khun samla kim kyndit bynriew kan poi ka por ban sa babe ynda labat ï u lakam jong ka jingsynshar da kiwei pat ki jaidbynriew.