Kumba 84 ngut ki khynnah ba dangrit ki la jah ha Meghalaya ha u snem 2023, ong kaiphod NCRB

Shillong, Risaw 06: Kumba 84 ngut ki khynnah ki la jah ha Meghalaya ha u snem 2023, kane ka long katkum ka kaiphod ba dangshen na ka National Crime Records Bureau (NCRB).
Na kine ki 84 ngut ki khynnah ki kynthup ïa 22 ngut ki khynnah shynrang bad 62 ngut dei ki khynnah kynthei. Ki la don ruh kumba 2 ngut ki khynnah shynrang bad 8 ngut ki khynnah kynthei kiba dang jah haduh mynta naduh ki snem ba la leit, ha kaba kane ka la wanrah ka jingkheiñ baroh lang sha ka 94 ngut ha u snem 2023. Ka kaiphod ka ïathuh ruh ba ki jingjia shah rahbor ka la long 36.13 per cent na ki 512 tylli ki jingjia kam runar ba la leh pyrshah ïa ki khynnah ha ka jylla ha katei ka snem.
Halor kine la mih ruh ki jingpynpaw hakhmat ïa ki jingdonkam ki lad jingïada ïa ki khynnah bad ki la don ruh ki jingjia kulmar jingmut na ka daw jong kine ki jingjia.
La ïathuh ruh ba i heprit ba dang 4 snem ka rta ila jah na la ïing hapoh ka shnong Nongrah ha u bnai ba la dep bad la shem pat ba ila khlad noh.
Ka kaiphod ka ïathuh ruh ba la don kumba 2 ngut ki khynnah rit ba la kynnoh ba ki la shah khangkdong ha nongbah ha kaba ki la shah lute bad iwei pat ila shah dung da u thyrnia hynrei baroh artylli kine ki jingjia pat ki la mih pynban ba ki dei ki kam kiba shu thok ne ki bym dei satia kumba la phla.
Shuh shuh halor kine ki jingjia ba jah ki briew, kawei ka khynnah ba dang 6 snem ka rta kaba na ka shnong Upper Rajasimla ha North Garo Hills ka la jah ha u bnai Naitung katba ki kmie ki kpa ki dang leit la ka trei ka ktah ïa ka projek MGNREGA.
Haba ïaid shakhmat shuh shuh, ka kaiphod ka ïathuh ba 2 ngut ki khynnah shynrang ba la 11 snem ka rta ki la jah na Nongstoiñ ha u bnai Naitung 2024 bad uwei u khynnah ba dang 7 snem ka rta na Jongchipara, West Garo Hills, la pyntip ba u la jah ha u bnai Risaw, 2023.
Kumba long ha ka ri baroh kawei, ki la don kumba 1,77,335 ki jingjia kam runar pyrshah pyrshah ïa ki khynnah kiba la rung ha ka thup jong u snem 2023, kaba pyni ïa ka jingkiew kaba long 9.2 per cent na kaei kaba jia ha u snem 2022, ïathuh ka kaiphod ka NCRB.
Ka jingkheiñ ba la lum thup da ka NCRB ka pyni ba ka kam runar ha u snem 2023 ka long 39.9 per haba nujor ïa ka jingdon kumba 1 lak ngut ka jingdon ki khynnah kaba la long ruh kumba 36.6 percent haba nujor ha u snem 2022. Ka Meghalaya ka la poi kumba 37.1 percent kaba long 1 lak ngut katkum ka jingbun ki khynnah. Kane ka la long kaba heh bha ban ïa baroh ki jylla kane ka thaiñ shatei lammihngi laitnoh na ka Assam (84.2%) bad ka Sikkim (67.5%). Ka jylla Assam ka don ka jingkheiñ kaba heh duh kaba long kumba 1 lak ngut ka jingdon ki khynnah ha kano kano ka jylla hapoh ka ri.
Lah jan 200 tylli ki jingjia kam runar ha Meghalaya kidei kiba la ïoh lum thup ki kam runar pyrshah ïa ki khynnah kiba don ki jingïadei bad ki jingshah rahbor.
Katkum ka percentage, ka kam runar kaba khraw bha kaba hapoh ka “Crime Against Children” ha u snem 2023 kidei ki jingshah rahbor (Kidnapping and Abduction) jong ki khynnah kaba la poi 79,884 tylli ki jingjia, kaba long 45 percent bad halor ka “Protection of Children from Sexual Offences (POCSO) Act” ki la don kumba 67,694 tylli ki jingjia, ha kaba kane ka la long 38.2 per cent.