Shillong, Naiwieng 05: Ka MP barim ka Tura ka Agatha K Sangma ha ka sngi baar ka la shimti kum ka chairperson ba thymmai jong ka State Commission for Protection of Child Rights (SCPCR) bad ka la kular ruh ban trei na ka bynta ban ai ki jingïada ïa ki khynnah ha ka jylla.
Na ka liang ka Sangma ka la leit ruh ban ïakynduh ïa u Myntri ka tnat social welfare u Bah Paul Lyngdoh hadien ba la shimti ïa ka kam.
Haba kren sha ki lad pathai khubor, ka MP barim na Tura ka la ong, “Haoid ka jingshisha ka long ba la dep ban thung ïa ka ha ki khyndiat bnai ba la dep hynrei namar ba ngam shym la koit la khiah namar kata nga la shimti noh mynta ka sngi ïa ka kam bad nga long kaba sngewkmen namar nga sngewthuh ba ki dang don bun ki kam ba hap ban pyndep.”
“Ha kane ka step nga la leit sha ophis jong nga bad ban kynduh ïa ka chairperson barim bad ïa ka kynhun baroh kawei bad ki don shibun ki kam kiba la dep ruh ban leh da ka commission bad ka la long shisha kaba itynnad. Nga shu kyrmen bad la kumno kumo ngan lah ban pyndap sa katto katne ki kam kiba shongdor bad kumba katto katne ki kam kiba bha sha ka commission,” ka la ong.
Haba la sakhi ïa ka jingkiew ki kam shah thombor ki khynnah ha Meghalaya, ka chairperson ba thymmai ka la banjur ïa ka jingdonkam ban trei khamjan bad ki nongshong shnong khnang ban lah ban ai ki lad jingïada ïa ki khynnah bad kumjuh ruh ban pynïoh ka jaka kaba don ka jingïada na ka bynta ki khynnah ba kin shong kin sah.
“Kumba phi la kdew ïa kaba dei, kaba ym ju ïakren ha ki por mynshwa, kam ju mih ruh shabar hynrei mynta ki la don bun ki jingjia kiba la ïoh jingtip bad ki la don ruh shibun bad kumta donkam shibun ki jingpynsngewthuh paidbah ïa ki longïing longsem bad kumjuh ruh ïa ki lanot bad ki don ruh bun ki kyndon ban lah ïarap ban pynïoh ïa ki hok ïa ki lanot bad kumta ngi don hangne ban ïarap pynïaid beit ïa kane ka kam. Nga kyrmen skhem ba kum ki shnong ki thaw ngi dei ban long kiba shemphang haba ïadei bad kane ka bynta. Kam dei tang shaphang ka kam jong ka commission hynrei phi tip kumno ki kynhun, ki longïing longsem, ki skul, ki nonghikai bad kumno baroh ki la pynphriang ïa ki jingpynsngewthuh bad ban ïatreilang. Ngi dei tang ki bynta kiba rit hynrei ngi kwah ban ïatreilang bad ki shnong ki thaw khnang ban pynthikna ba ki khun jong ngi kin ïoh ka jaka kaba don ki lad jingïada ban shong ban sah,” ka la ong.
Haba pynpaw ka jingsngewkhia halor ka jingslem ha ka fast tracking POCSO case, ka Sangma ka la ong, “Ngi hap ban trei halor kane bad kam dei tang shaphang ka Meghalaya hynrei ha ka ri hi baroh kawei, ki mukotduma jong ka POCSO case kim shym la long kiba sted.”
“Ki don ki fast track court hynrei phi ïohi ba ka don ka jingpynshitom kaba dei da ka jingshah pynïap ne death penalty, ka shim por slem ban pynbna ïa ki jingshah pynshitom. Kumta kam dei tang ha Meghalaya ba ka mad ïa kine hynrei ha baroh kawei ka ri bad kumta ngi hap ban treilang bad ki Myntri bad kumta nga don hangne mynta ban ïakren bad u Myntri ka tnat Social Welfare u Bah Paul Lyngdoh ban lah pynïaid ïa ki kam shakhmat,” ka la bynrap.
Haba kyntait halor ka jingkynnoh ba ka don ka jingshah liang sha lyndet jong ka jingshah thung jong ka kum ka Chairperson, ka MP barim ka la ong, “Ngam don eiei ban kynthoh halor kane naba kaei kaei kaba phi leh kin don beit kiba kynthoh. Kumta nga don hangne ban pyni ïa ki kam jong nga bad nga kyrmen ha ki por ban wan ki kam jong nga kin sa kren na ka bynta ïalade.”
Haba ong ba ka long kaba kmen ban trei na ka bynta ka daw bah jong ki khynnah ha ka jylla, ka Sangma ka la ong, “Nga long kaba kmen shibun ban don ha kane ka kyrdan ha kaba ngan lah ban trei na ka bynta ki khynnah namar kane kadei kaei kaei kaba ngam kheiñ ba dei ka kam kaba ïashah liang hynrei shimet nga sngewtynnad ban trei bad ki khynnah bad ki dei ki briew kiba nga sngew ieid ha ka pyrthei bad nga sngewkmen bha ban trei ïa kane ka kam bad aiba ki briew kin kren katba ki kren.”
“Nga sngewkmen ruh ban ïoh ïa kane ka lad bad nga phai shakhmat ban ïatreilang bad phi ruh kumjuh haba phai sha ki kam ban ai jingïada ïa ki khynnah, ngi hap ban ïatreilang naba ngi don ha kajuh ka liang kaba dei ha ka liang jong ki khynnah rit,” ka la pynpaw.
