Kiba pynïap pathar ia ki mrad kin ngat ha ki kyndon Wildlife Protection Act’ : Dr P.Nongtdu

La pynkut ïa ka taïew jong ka Wildlife Week ha Khliehriat EJHD

0

Khliehriat, Risaw 08 : Ka ophis jong ka tnat Divisional Forest Officer Jaiñtia Hills Wildlife Division, mynta ka sngi ha ka prkram ba la pynlong ha Khliehriat Community Hall East Jaiñtia Hills District ka la pynkut noh ïa ka jingrakhe ïa ka taïew ba kyrpang ka Wildlife Week 2025 bad hapoh kane ki taïew ka tnat ka la pynlong ïa ki prokram bapher bapher kum ka jingiakop dro dur, ka jingiakop thoh essay bad kiwei kiwei ki prokram ba la ïa shim bynta da ki khynnah kiba na ki skul bapher bapher.
U Dr Phervision Nongtdu, uba dei u Principal jong ka Jaiñtia Eastern College Khliehriat haba kren kum u kongsan u la ong ba ban don ka jingkitkhlieh ïa ka mariang ka long kaba donkam haduh katta katta, u kyntu ïa ki khynnah skul kiba don ha kane ka prokram ba kin pynphriang ïa ka khubor sha kiwei kiwei ruh ba kin dup tip ruh ba ka jingpyniap pathar ïa ki mrad ka long kaba beaiñ kaba long katkum ki kyndon aiñ jong ka Wildlife Protection Act bad la maham bad mana ruh ban bam bad ban die ïa ki doh jong ki mrad khlaw “Ngi dei ban long kum ki shipai kiba ïada ïa ka mariang bad ïada ïa ki mrad kiba don hapoh ka mariang namar ngi donkam ïa ka mariang kaba bha, ka um kaba bha, ki mrad kim lah ban kren hynrei ngi dei ban kren da ma ngi na ka bynta jong ki”
U Range Forest Officer Jowai & Umkiang Wildlife Range, u bah S. Law u la ong bad pynshai ba Nalor ka khlaw Narpuh Wildlife Sanctuary, ki don ruh ki khlaw ba ju khot ki Community Reserve Forest bad kine ki kynthup ïa ki khlaw shnong, ki khlaw kur, ki khlaw kyntang, ki khlaw niam kiba don ka jingïatreilang bad ka tnat Wildlife bad ha kine ki Community Reserve Forest ruh ki don ki kyndon bad ki aiñ ba la khang pyrshah ba ym bit ban rung klumar shapoh khlaw, ym bit ban pynjulor ïa ki khlaw ki btap bad kine ki long ki kyndon khang ban pynneh pynsah ïa ki khlaw, ban ïada ïa ki sim ki doh ki mrad ki mreng kiba don hapoh ka mariang, u la kyntu ïa ki khynnah khamtam ki khynnah shynrang ba kim dei ban rah ïa ki jri siat sim namar kane ka ktah ha kaba ka lah ban pynduh jait ïa ki sim kiba don ha ka mariang namar lada duh jait noh ki sim kin sa kha roi sa ki khñiang bad lada kha roi ki khñiang kan sa ktah ïa ki jingthung jingtep ha ki jaka rep, u kyntu ba donkam ban rah ïa ka khubor sha kiwei kiwei ruh ba ka long kaba donkam bha ban pynneh pynsah ïa ka mariang bad ïa ki mrad kiba im hapoh ka mariang.
U bah S.Law u la ong ruh ba na ka liang ka tnat Wildlife ki ju pynap da ki kor ring dur ne ki camera hapoh ki khlaw bad ïa ki camera la ju pynap da ki bnai bad lyngba ki camera ka ophis ka la ioh ban ring dur ïa kiba bun ki jait mrad kiba don hapoh ki khlaw ki btap kiba dei ki Community Reserve Forest bad ki mrad kiba don ha Narpuh Wildlife Sanctuary, ka khlaw kaba don ha East Jaiñtia Hills District,
Ha ka jingbatai lyngkot ba la batai ha ryngkat ka jingpyni dur lyngba ka projector ïa ki mrad ba la ioh ring da ki kor ring dur, u bah S.Law u la ong ba u sim Moina u dei ruh u State Bird jong ka jylla Meghalaya, ki thring (Himalayan Bird), kine ki jait sim thring ki long kiba donkam bha ban don hapoh ka mariang namar kine ki sim ki ju bam bad pynkhuid ïa ki doh pyut, u sim Bro Klew ba syriem ïa u klew, u sim Kohkarang (hornbil) bad ong ruh ba ha ri lum Jaiñtia ki don ruh ki jait sim kohkarang, u sim khmut iong, u tngaw iong ïa une u jait tngaw la lap ba u don ha ki khlaw kyntang ha Tuber bad ha ki khlaw ba don ha rud ka wah Myntdu, u shrieh heh ba ju khot u Huleng (Hoolock gibbon ), la ong ba u dei u jait shrieh heh uba don tang hapoh ka jylla Meghalaya, u khla heh , u Khla Sabrat (Clouded Leopard) u khla blang ksar saw, kine ki dei ki jait miaw kiba heh, ka dngiem, u ‘niang ri, u hati bad ong ba ka dang don ka khlaw ha ri lum Jaiñtia ba dang don ki hati, ki sier bad ong ba ki sier ki la duna bha mynta, ki skei rang, ki jait miaw rit ba tip ruh kum ki marle cat bad ïa une u jait miaw la lap ba u don tang ha khlaw Napuh Wildlife Sanctuary bad ha ki Reserve Forest ha Jaiñtia, u kui (Small Indian Civet), u kui kyrtong ne Himalayan Palm Civet, u Kui rit (Small Indian Civet) ne common Palm Civet, u khla thap sim, ki risang stem kpoh ne u khmud, ka Kyrbei bad ong ba ha ri India ki don ar jait ki kyrbei ne ki Pangolin bad kita ki dei ki Chinnese Pangolin bad Indian u India Pangolin bad la pyni bad batai ruh ïa kiwei kiwei ki jait mrad bapher bapher kiba don ha ki khlaw ha ri lum Jaiñtia kumba la ioh ring dur da ki camera.
Ka Divisional Forest OfficerJaiñtia Hills Wildlife Division Jowai, ka kong N.Laloo, IFS, kaba la kren bad pynhsai halor ki kyndon aiñ ba ïadei bad ka jingïada ïa ki mrad khlaw, ka Wildlife Protection Act bad ka la kyntu ruh ïa ki khynnah bad ïa ki paidbah kiba la wan sha kane ka prokram ba ki dei ban long husiar bha ioh ki ngat hapoh ki aiñ bad ka kyntu ruh ban long kiba shim khia ban ai ki jingiada ïa ki mrad khlaw khnang ban dup lah ban pynneh pynsah ïa ki ba kin im suk hapoh ka mariang.
Kiba la ai jingkren ki kynthup ruh u Assistant Conservator of Forest Social Forestry Division Jowai, u bah B. Japang, MFS bad ïa ka prokram la pyniaid da u Beat Forest Officer uba dei u In-charge jong ka Ratacherra Wildlife Beat, u bah S.P.Lamare.
Ha kane ka sngi la sam ruh ïa ki prize sha ki khynnah skul kiba jop ha ki jingiakop dro dur, iakop thoh essay.

Leave A Reply

Your email address will not be published.