Lada ka Blood Pressure (BP) ka kiew ka palat ban ïa kaba dei ban don ka met ha ka koit ka khiah, ka dei ka jingshitom ba la tip kum ‘hypertension’ ne ka ‘High Blood Pressure’ kane ka jur bha ha kiba la iaw rta bad kiba sngaid. Ka jingduna ka jingtip, jingbymlah ban bud ïa ki jinghikai shaphang kakoit ka khiah kaa tei ïa ka jingim jingim, ka pynlong ïa ki briew ban ngat ha kane ka jingshitom ba la tip kum ka high blood pressure.
Ki jingbam ba riewbun bha ka protein, kiba duna ka fat, ki soh bad ki jhur la ju ai jingmut ban bam hapdeng kito ki briew kiba mad ka hypertension. Ka mluh bad ki jingbam ba la khleh bad ki dawai ba shu pdem ka long kaba kongsan na bynta kito kiba don ka hypertension lane ka high blood pressure.
Ki riewshemphang ka koit ka khiah ha kaba ïadei bad ki jingbam halor kane ka jingkiewe ka BP, la ong, “kito kiba mad ka jingshitom na ka daw ka jingkiew ka Blood Pressure (BP) ki dei ban kiar ban bam u caffeine namar kine ki jingbam ka bun bha ka jingdon ka mluh ha ka met. Ka jingdih shibun ka um ka long kaba donkam na ka bynta ki briew kiba shah ktah khah khah ka jingkiew ka BP.
Ka Mluh : Kito kiba kiew ka blood pressure ne pyni kano kano ka dak halor ka jingdon ka jingpang klongsnam ki donkam ban kiar namar ka mluh ka bun bha ka sodium. Ki jingbam ba bun ka sodium ki kynthup napdeng kito ki jingbam ba saong ha ki tin kum ka nuska ki pizza bad ki juice ba la song.
Ki doh ba la pynkhreh lypa: Ki don ki jait doh kiba la pynkhreh lypa, kineki don bun ka sodium bad kito kiba kiew ka BP ki dei ban kiar namar ha kine ki jait doh la la ju khlem bun jait rukom bad jur bha ka jingkhleh ka mluh. Ki jait jingbam Ashar ba shu pdem, Cheese lane bad u Ruti ki dei kiba jur bha ka sodium.
Ki Frozen pizza: Ki pizza ki dei jingbam ba bun bha ka sodium. Ka jingkhleh lang ka doh, ka sauce sohsaw, cheese bad ka crust ki dei ki jingpam kiba jur ka sodium bad ki long kiba ma ia ka koit ka khiah na bynta kito kiba kiew ka BP.
Ki Ashar : Kine ki jait jingbam kiba shu pdem ki dawa bun ka mluh. Ka mluh ka ïada na ka sniewnoh ka jingbam. Ki ashar kiba pdem kham slem ka jingdon ka sodium ruh ka nang jurbha. Kumta ki Ashar ki long kiba ma bad kiba la maham na ka bynta kito kiba don ka hypertension ne jingkiew ka BP.
Ka Shini: Ka jingpynrung bun ka shini ka lah ban pynkiew ka jingkhia bad ka jingsngaid. Kumjuh ruh ka jingbam bun ka shini ka lah ban don jingktah hapdeng kito ki briew kiba jur ka jingkiew ka blood pressure.
Ka kyiad : Ka jingdih kyiad palat ka lah ban pynkiew halor ka blood pressure. Kumjuh ruh ka kyiad ka dei kaba pynduna ka jingtreikam ki dawai ba dih ban pynbiang ka jingdon ka blood pressure. Ka kyiad ka dei kaba dap da ka jingdon ka calorie kaba lah ban wallam ka jingjur ka jingsngaid bad ka jingkhia- kaba long paw ka daw ha lyndet ka jingkiew ka blood pressure.
Ki briew kiba kiew ka Blood pressure ki donkam ban bam bun ki soh bad ki jhur, ki jingbam ba bun ha ka nutrient kum ka potassium, fibre bad antioxidants bad kiba duna jingkhleh ka mluh bad shini. Ban iaas bad ban tem ïa ka jingkiew ka BP, ka longkaba kongsan ban jied ia ki jingkam kiba ïada ïa ka BP.
