Ki daw ka jingïakynad ki Khasi Pnar bad Karbi ha ka shnong Khanduli Myni-1 bad Moojem Mookoilum
Da u, Chandame Sungoh, Chairman Hynñiewtrep Border Disputed Redressal Forum

Ki jingïakynad hapdeng ki Khasi Pnar bad Karbi ba shong basah hapdeng khappud West Jaiñtia Hills bad West Karbi Anglong Assam kam dei shuh tang shisien arsien lane dang mynta mynne hynrei naduh ka snem 1951 naduh ba pynhap jubor noh ïaka Elaka Labang Nangphyllut & Pangam Raliang (Block -1) sha Mikirs Hills hi.
To ngin ïapeit tang katto katne ki daw kiba ngi donkam ban tip bad ïa pyrkhat haka jingïadei bad kane ka jingjia;
1. Naka daw ban ïoh kam trai ïaka Elaka Labang Nangphyllut Pangam Raliang (Block+1) kaba dang ïakren mynta ban re-transfer biang sha Meghalaya te ki Karbi lyngba ka Autonomous Councils jongki ki la wan buh artylli ki Entry Tax Gate jong ki kawei haka shnong Tahpat bad ka wei haka shnong Khanduli. Ia kaba don haka shnong Tahpat te ym don ba ïakhih bad ba bna ei ei. Katba ïaka ba don haka shnong Khanduli te ki wan pynïeng haka 15.4.2023. Ban ïada ïaka shnong ka thaw bad ïa u pud u sam, ki paid nongshong shnong jong ka shnong Khanduli ruh kila ïamih paidbah bad jynrat ïaka Signboard jong ka ne ka Entry Tax Gate haka 17.4.2023 bad ka jingïakynad kala jia naduh kane ka por haduh mynta.
2. Katkum ka jingtip kaba nga la ïoh naki briew kiba nga phah wad jingtip ki ïathuh ba haka 25.4.2023 ka don ka meeting jong ki Karbi haka shnong Myn-i bad ki ïakren ba daka ba shim kabu kumne, ym dei shuh ban ailad ïaki Khasi Pnar kiba na Meghalaya ban wan pynlong jingïalang lane ban pynsngewthuh bad ban ai bor ai mynsiem ïaki Labang Nangphyllut kiba shong basah sha kane ka thaiñ ban ïaleh ban re-transfer biang ïaka Block-1 sha Meghalaya bad ïaki ruh ym dei ban shah ba kin kiew sha Meghalaya . Kum kine ki jingjia kila jia naduh ki snem bala leit noh haka snem 1970-71 haka snem 2003 bad 2015 haka ba ki briew jong ngi napoh Labang Nangphyllut ki hap ban phet riphuji sha Barato Mukroh Sahsniang Mowluber Jowai Khanduli bad sha kiwei de ki shnong ba haka ne ka por ruh ka don ka jingthmu ban pynbeit noh ïa u pud u sam.
3. Ki tip ba hapoh Labang Nangphyllut te ymdon ïew don haat don dukan don pharmacy lane don jaka sumar pang. Bad baroh ki mar rep jong ki, kum u khaw ki jingri kum ki syiar ki sniang ki blang, ki jhur u khñiang ryndia bad kiwei kiwei de ki mar rep te kim leit ïew rea sha ki ïew Karbi ne ïew Assam. Bad ki briew kiba im sha kine ki thaiñ te kim ïoh pisa ban rah na ïing haba leit ïew leit hat. Bad daka ba khang lynti kumne te kan ktah bha ïaki bad haka ba kut te ki hap ban pyndem hi haki Karbi. Nalor kane ruh kim nang ka ktien ka thylliej ka thoh ka pule daka ktien English Karbi bad Assamese haba leit sumar pang shaki Hospital kiba don hapoh Karbi Anglong Assam. Kumta daka ba khang kumne ïaka leit ka wan sha Meghalaya te kin sa shem jingeh bad kin sa pyndem hi.
4. Ban khang lad ïaka rep ka riang ki Khasi Pnar na Meghalaya.Ki bun naki nongshong shnong jong ka shnong Khanduli, Mukroh, Sahsniang, Mookaïaw bad sa kiwei kiwei de ki shnong kiba don napoh Meghalaya ki don ki lyngkha ki hali shapoh kane ka jaka kum shaki shnong Myn-i Stonglapar, Umpawiang Umtympri Umkhyrmi Mookoilum Moothade Nongjrong bad sha kiwei kiwei de. Te daka ba leh kumne, ki Khasi Pnar kin duh noh ban leit rep leit riang ïakine ki lyngkha ki bri jong ki bad kan sa long ka jingduh kaba khraw.
5. Ban lait siew ïaka ram kaba ki sah haki Khasi Pnar. Kane ka jingïakynad ka pur naduh na Khanduli shaduh shaki thaiñ Jrikyndeng Deiñler Lamarang Moojem Mookoilum namarba ki don katto katne ngut ki briew kiba shim kabu naka bynta ka jingmyntoi shimet jong ki. Kine ki briew ki dei kiba naka shnong Jrikyndeng bad ki shnong ba marjan. Ki don ki paralok kiba ïathuh ïanga ba kine ki briew ki dei kiba kham paw khmat bad kham donbor sha kine ki thaiñ ki long ruh kiba don jingïadei bad ki katto katne ngut ki hehspah nongkhaïi nang ne napoh Jaiñtia Hills, bad daka ba leh kumne kan ktah ïaka khaïi ka pateng ne kata ka Economy Blockage te kin ïoh daw ban ym siew shuh ïaka ram kaba ki sah haki Khasi Pnar kaba daki lak tyngka. Kine ki juh ki briew ki donkti ban pynshit bad kynshoit ïaki paitbah ban thang ïing thang sem ban khang lynti khang syngkeing bad thaw jingklumar bad dei maki pat ban plan ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ naka bynta ka popularity jong ki haka politik.