Khie ka Bharat ba thymmai lyngba ka jingkiew biang ka thaiñ shatei lammihngi: Sarbananda Sonowal

New Delhi, Jymmang 23: Ha ka jingkhot kaba khring bha na ka bynta ban trei ïa ka kam, u Myntri ka sorkar pdeng uba dei khmih ïa ka tnad Ports, Shipping and Waterways, Sarbananda Sonowal mynta ka sngi u la khot sngewbha ïa ki nongbei tyngka na ka pyrthei bad napoh ri ban peit ïa ki lad ka roi ka par bym pat ju ïohi kiba don ha ka thaiñ shatei lammihngi jong ka ri India. Haba ai jingkren ha ka Riding Northeast Investor Summit – Bharat Mandapam kaba la long ha New Delhi, u Sonowal u la ban jur ba ka, “Bharat bathymmai ka dang mih bad ba ka thaiñ shatei lammihngi kaba dang khie im biang ka don ka bynta kaba khraw ha kane.”
Haba kren ha ka jingïakren jong ka jingïalang bah kaba long ka phang “Unlocking Capital for NE Infrastructure,” u Sonowal u la kdew sha ka jingkylla jong ka thaiñ shatei lammihngi ha kine ki shiphew snem ba la dep, da kaba pynshong nongrim ïa kane ka jingkiew biang ha ka jingïalam ba neh jong u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi.
“Hapoh ka jingïalam ba ïohi jngai jong u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modiji, ka thaiñ shatei lammihngi ka la mad ïa ka jingkylla kaba kyrpang. Kaei kaba mynshuwa la shim ba ka long kaba jngai bad kaba sah marwei, mynta ka la kylla stet bha kum ka khyrdop jong ka India sha ka thaiñ Southeast Asia,” ong u Sonowal. “Kane ka thaiñ kam dei tang ka bynta jong ka roi ka par jong ka India – ka long ka dkhot kaba kongsan jong ka.”
U Sonowal u la kdew sha ka bynta kaba kongsan – palat 700 tylli ki jingleit jngoh jong ki dkhot ka Kynhun Myntri jong ka Sorkar Pdeng ïa ka thaiñ shatei lammihngi ha ki shiphew snem ba la dep-kum ka dak jong ka jingbteng ka jingpeit bniah jong ka sorkar ïa ka roi ka par jong ka thaiñ. U Sonowal u la ban jur ïa ka jingkut jingmut jong ka sorkar na ka bynta ki jingdon jingem kiba ai jingmyntoi lang ïa baroh, khamtam ha ki kam kiba ïadei bad ki duriaw bad ki lad ka leit ka wan lyngba ki jaka shong um hapoh ka ri, kiba pynkylla ïa ka ïoh ka kot jong ka thaiñ.
“Ki lad ka leit ka wan lyngba ki jaka shong um hapoh ri ki dei kawei na ki lad ba don jingkyrmen bha ha ka roi ka par na ka bynta ka thaiñ shatei lammihngi”, la ong u Sonowal. “Mynta ngi don palat 20 tylli ki lad ka leit ka wan lyngba ki jaka shong um ha ka thaiñ. ïa ka skhim Jalvahak la pyntreikam ban wanrah ïa ka jingpynïasoh ba bun rukom, ban kyntiew ïa ki kam logistic, bad ban kyntiew ïa ka jingkit ïa ki mar,” la ong u Sonowal. Ka jingkyntiew ïa ki jingdon jingem harud kine ki lad ka leit ka wan kan plié ïa ki lad kiba thymmai na ka bynta ka ïoh ka kot bad kan plié shibun ki lad ïoh kam.”
Haba pynpaw ïa ka jingmyntoi jong ka India ha ka liang ka kam logistic, u Sonowal u la ong ba 90% na ka khaiï pateng jong ka ri katkum ka jingbun bad 70% katkum ka dor ka ïaid lyngba ka jingpynkit da ki lieng. Ki lad ka leit ka wan na ki jaka shong um hapoh ka IBPR (Indo-Bangladesh Protocol Route) bad ka Sittwe Port ka Myanmar kin wanrah ïa ka jingkylla kaba khraw ha ka jingplie ïa ki lad ka leit ka wan.
Da kaba pdiang ïa ka jingbun ki briew jong ka thaiñ kiba don sap, u Sonowal u la batai bniah ïa ki sienjam ba thymmai ha ka jingpynroi ïa ki sap ha ka kam duriaw na ka bynta ïa ki samla na ka thaiñ Shatei Lam Mihngi, ban pynkhreh ïa ki na ka bynta ki kam ha ki kad lieng, ka jingpynïaid ïa ki lieng, bad ki kam logistic. U Sonowal u la ban jur ruh ha ka bor kaba khraw na ka bynta ka “Pynkhiah ha India” ka jingleit jngohkai pyrthei ha ka NER ban ïoh jingsumar, da kaba pyndonkam ïa ka jinglong jai jai jong ka thaiñ, ki riti dustur kiba ïadei bad ka koit ka khiah, bad ka jingkiew jong ki jingdon jingem kiba ïadei bad ka kam ai jingsumar.
“Ka lad pynïaid ïew jong ka thaiñ shatei lammihngi kam sahkut ha tang ka jingpyndonkam hapoh ka ri,” la ong u Sonowal. “Ka pynïasoh bad ki ri ASEAN bad BBIN, kaba plié ïa ka lad kaba heh bha ïa ki nongbei tyngka ba kin don ka jingïadei bad ki nongthied kiba haduh 600 million ha ki ri ba marjan.”
Ha kane ka jingïalang la sakhi ïa ka jingïashim bynta da ki nongbei tyngka ba kongsan kiba napoh ka ri bad nabar ri, ki kynhun kiba trei ha ki kam ka roi ka par, bad ki nongïalam ha ki kam polisi. Ka jingkren jong u Sonowal ka la long kum ka jingkhot kaba shai ban pynïahap ïa ki jingbei tyngka bad ka jingtrei borbah ka sorkar na ka bynta ki jingdon jingem, khamtam ha ki kam kiba ïadei bad ki lad ka leit ka wan lyngba ki jaka shong um, logistic, ka kam jngohkai pyrthei, ka bha ka miat bad ka koit ka khiah.
Lyngba ki lad jingïasoh ba thymmai jong ka, ki marpoh khyndew kiba bun, bad ka jingbun ki briew ba dang samla, ka thaiñ shatei lammihngi jong ka ri India mynta ka la pynkhreh ban long ka bynta ba kongsan jong ka roi ka par jong ka India-kaba wanrah ïa ka Bharat Bathymmai kaba kynthup lang ïa baroh bad kaba ïatylli shisha.