Kaba la pynbna nyngkong kum ka prokram ban rakhe ïa ka jingdap 75 snem ka jingïoh jinglaitluid mynta ka la kylla sha palat ïa ka jingïakhih ki paidbah – hooid ka dei shaphang ka prokram Har Ghar Tiranga ba ngi ïakren hangne.
Ka Meghalaya, ha ryngkat kiwei kiwei ki jylla bad ki union territory, ka la sdang ïa ki jingpynkhreh ïa kane ka sngi kaba kyrpang kaba long ha ka 13 tarik u Nailar bad ka dang ap ban ïohi ïa ka lama jong ka ri ha baroh ki iing.
Ka jingthmu jong kane ka prokram, kum shi bynta ka jingrakhe ïa ka Azadi ka Amrit Mahotsav, kam dei ban pynshlur ïa ki briew ba kin pynher ïa ka lama jong ka ri ha ki iing jong ki naduh ka 13 haduh 15 tarik u Nailar, hynrei ka dei ban wanrah ïa ka jingsngew ieid ri ha ki briew bad ban kyntiew jingtip shaphang ka lama jong ka ri.
Ha Meghalaya, ki Self Help Group (SHG) ba ïalam da ki longkmie ha baroh 12 tylli ki distrik ki la ïalam lynti ha kane ka kam kaba kyrpang da kaba suh ïa ki lama jong ka ri. Kane ka dei ka rukom ba ki ai jingkyrshan ïa kane ka prokram.
Mynta, ka sorkar jylla, kum kiwei kiwei ki jylla bad ki union territory, ka la pynlong ïa kane ka prokram hapoh ka jingrakhe ïa ka Azadi ka Amrit Mahotsav.
Ki don ruh ki tnat Sorkar Pdeng kiba pynlong ïa ki prokram bapher bapher ban kyntiew ïa ka prokram Har Ghar Tiranga. Ka Central Bureau of Communication hapoh ka tnat Information & Broadcasting ka la pynkhreh ban pynlong ïa ki prokram ai jingtip ha ki jaka bapher bapher jong ka ri ban kyntiew shuh shuh ïa kane ka prokram.
Ki briew jong ka nongbah Shillong ki la mynjur bha ïa ka sienjam Har Ghar Tiranga jong ka Sorkar Pdeng bad ki la long kiba sngew shongshit ruh ban pynher ïa ka lama jong ka ri ha ki iing jong ki. Ka nongmihkhmat kaba la trei ha ka kam la bun bun snem mynta, ka Kong Ampareen Lyngdoh ka la ong ba ka sienjam jong ka Sorkar Pdeng ka long kaba bha ban wanrah ïa ka jingïashim bynta jong ki briew bad ban rakhe ïa ka jingdap 75 snem ka jingïoh jinglaitluid ha ka rukom kaba ïahap.
“Kane ka dei ka sien kaba nyngkong ba la shah ïa ki riew shimet ba kin pynher ïa ka lama jong ka ri ha ki iing jong ki naduh ka 13 haduh 15 tarik. Nga la ïohsngew ba ki don ki prokram na ka bynta ki briew ki ban long ha ki jaka bapher bapher – kiba ïadei bad ka jingïakhih na ka bynta ka jingïoh jinglaitluid. Kane kan plie lad ïa ki samla ba kin lap ïa ki bynta bapher bapher jong kane ka jingïakhih na ka bynta ka jinglaitluid, katba kito kiba la kham heh kham san ki ïoh ban ïasoh biang bad ki jingjia kiba la ïalam sha ka jingïoh jinglaitluid ka India,” la ong ka Kong Lyngdoh.
Ka Guest lecturer, ka Political Science department jong ka St. Anthony’s College, Vishaka Joshi, ka la ong ba ka prokram Har Ghar Tiranga ka dei kaba kyntiew ïa ka jingieid ïa ka ri.
“Ka long ka burom ba ki briew ki la ïoh lad ban pynher ïa ka lama jong ka ri ha ki iing jong ki. Nga dap da ka jingkmen ban pyrkhat kumno kan long haba man ka iing ka pynher ïa ka lama jong ka ri,” la ong ka Joshi kaba hikai ruh ha Gorkha Secondary School, Laimer. Hynrei ka la ong ruh ba ka long kaba donkam ban kyntiew ïa ka jingtip shaphang ki kyndon kiba ïadei bad ka jingpyher bad ka jingpyndonkam ïa ka lama jong ka ri.
“Nga sngew ba ngam nang tang ban khylliap bha ïa ka lama jong ka ri ha ka rukom kaba dei, bad ngam pat kren shaphang ka jingtip ïa ka Flag Code of India. Ha kato ka sngi ba nga dang thied ïa ka lama jong ka ri ban pynher ha iing lajong, u nongdie u la khylliap ïa ka bad ai ïa ngi. Nga hap ban hikai ïa u kumno ban khylliap ïa ka lama jong ka ri bad u la sngewnguh ïa kane ka jinghikai ba u la ïoh,” la ong ka Joshi.
“Namar ka don sa tang katto katne sngi ban poi sha ka lyngkhuh sngi rakhe ïa ka jingïoh jinglaitluid, dei ban ai jingtip shaphang ka Flag Code of India khnang ba kane ka prokram kan long kaba jop bad yn ym don ka jingïaid lait ïa ki kyndon,” ka la ong.
U nongïasaid ain ka High Court, u Shankar Pandey pat u la ong, Kane ka prokram kan wanrah ïa ka jingieid ri ha baroh ki briew ka ri bad kan ym pher ki sah ha kano ka bynta jong ka India.”
Ka Moushmi Dey kaba don ha ka kam pynïaid ïa ka Women’s College ka la ong ba kane ka prokram ka dei ka lad ban pynneh ïa ka jingtylli jong ka ri. “Ngam sngew ba ka don ka jingpynbor ban ieid ri kaba katto katne ki sngew ba ka dei. Ka Sorkar kam shym la pynbor ïa ngi ban leh ïa kane,” ka la ong da kaba bynrap ba ka dei ka rai shimet ban pyni ïa ka jingburom, ka jingieid, ka jingkmen bad ka jingïalong shipara kum ki briew jong ka ri.
U khlieh duh ka GVK EMRI 108 EMS ha Meghalaya, u Dipankar Choudhury u la ong ba ka lama ka dei ka jingthmu jong ngi na ka bynta ka lawei bad ka dei ruh ka dak jong ki jingngeit tynrai jong ka India. U la ong ba ki lama ki la long shi bynta ka riti dustur jong ka India kiba long ruh ki dak jong ka dharma naduh ki por hyndai.
“Naduh ba ngi la ïoh ïa ka jinglaitluid, ka jingïadei jong ngi bad ka lama ka la long kaba kham shongkor bad kaba don la ki kyndon ban ïa ka jingïadei shimet bad ka prokram Har Ghar Tiranga ka thmu ban pynshlur ïa ki briew ba kin wanrah ïa ka lama sha la iing bad pynher ïa ka kum ka dak jong ka jingdap 75 snem ka jingïoh jinglaitluid ka India,” u la ong.
U dkhot ba rim jong ka kynhun Myntri jong ka Sorkar Jylla, u AL Hek u la ong ba ki briew ki dei ban sngew sarong shaphang ka lama jong ka ri da kaba ïashim bynta lang ha kane ka prokram.
U RJ Nicky J na ka 91.1 Mirchi Shillong, u la ai jingmut shaphang kane ka kam bad u la ong ba u dap da ka jingsngew sarong shaphang kane ka kam jong ka Sorkar Pdeng. “kane ka dei ka rukom kaba ïahap bha ban rakhe ïa ka jingdap 75 snem ka jingïoh jinglaitluid ka ri. Ngi dei ban ïatrei lang ban pynher ïa ka lama jong ka ri ha ki iing jong ngi da ka jingsngew sarong kum ka dak jong ka jingïadei shimet bad ka lama jong ka ri bad ruh kum ka dak jong ka jingkut jingmut jong ngi ban tei ïa ka ri. Jai Hind,” la ong u RJ Nicky J.
