Ka jingngeit Sufi bad ka Waqf

0

Da u Syed Naseruddin Chishty

Ka jingngeit Sufi, ka bynta jong ka niam Islam, ka dei ka lynti kaba pynksan ïa ka jingieit, ka jingsngewrit, ka jingshakri ïa ka jinglong briew, bad ka jingpynkhuid ïalade. Ki riewkhuid Sufi kiba khraw jong ka ri India kum u Hazrat Khwaja Moinuddin Chishti (Rz), u Hazrat Nizamuddin Auliya (R.A.) bad bun kiwei pat ki la aiti lut ïa la ka jong ka jingim ban pynsaphriang ïa ka khubor jong ka jingsuk (Aman) kylleng ka pyrthei, ka jingïaishah, bad ka jingïatylli hapdeng baroh ki jaidbynriew. Ki jinghikai jong kim sahkut ha tang ka jaitbynriew, ka jingngeit bad ka niam, kyntiew ïa ka deiriti jong ka jinglong briew (insaniyat) bad ka jingshai ba kynja mynsiem.
Ki Khanqah bad ki Dargah ba la seng da kine ki Awliya-e-Kiram ki la kylla long ki jaka pdeng jong ka jingpynïaid ba kynja mynsiem, ka jingai jingïarap, ka jinghikai, bad ka bha ka miat ha ka imlang sahlang – ki jaka ha kaba la ai bam ïa kiba thngan, la pynkoit ïa kiba pang ba shitom, bad la ai jingsuk ha ki dohnud jong ki briew.
Ka jingngeit Sufi, ka tnat ba phylla jong ka niam Islam, ka la don ka bynta kaba kongsan ha kaba pynwandur ïa ka niam, ka imlang sahlang bad ka deiriti jong ka ri India. Ha ki spah snem, ki riewkhuid Sufi bad ki jinghikai ba kynja mynsiem jong ki, ki la khring ïa ki nongbud kiba bun, kim sahkut ha tang ka niam bad jaitbynriew. Nalor ka jingktah ba kynja mynsiem jong ki, ki Sufi ki la nohsynniang ruh ha kaba kyntiew ïa ki jaka treikam kum ka waqf, ka rukom ai jingïarap katkum ka aiñ jong ka niam Islam. Ka Waqf ka la long ka atiar ban pynneh pynsah ïa ki jingtei jong ki jaka mane blei jong ki Sufi, ba la tip kum ki dargah, kiba long kum ki jaka ba kongsan jong ka jinglong mynsiem, ka bha ka miat ha ka imlang sahlang, bad ka pateng jong ka deiriti.
Ka jingngeit Sufi bad ka waqf ki don ka jingïahap hapdeng jong ki. Ha kawei ka liang, ki Sufi ki aiti ïalade ha ka jingshakri ïa u Allah bad ha kawei pat ka liang ki aiti lut ïa ki jingdon jingem jong ki kynthup ïa ki mar ki mata jong ki na ka bynta ka jingmyntoi bad ka bha ka miat jong ki briew khlem da kheiñ ïa ka niam, ka jaitbynriew, bad ka jingngeit.
Nga kwah ban ïasam ïa ka jingpyrkhat lyngkot halor ka pateng ba phylla jong ka Waqf, kaba la don ka bynta kaba kongsan ha kaba kyntiew ïa ka imlang sahlang naduh ka por jong u Nongïathuh lypa jong ngi, u Hazrat Mohammed Mustafa (Sallallahu Alaihi Wasallam), ka tnat treikam kaba don tynrai bha ha ka histori bad ka jinglong mynsiem jong ka niam Islam. Kawei na ki nuksa ba nyngkong bad ba jylliew tam jong ka Waqf la seng da u Hazrat Usman e Ghani (Razi Allahu Ta’ala Anhu) ha Madina Munawwara. Ha ka por ba duna um, u la thied ïa ka tyllong um Bir-e-Ruma bad u la pynkyntang ïa ka kum ka Waqf, da kaba pynlong ïa ka um jong ka ban ïoh laitluid da ki briew jong ka Madina. Ka jingleh sbun jong u ka la long kawei na ki jingnoh synniang ba nyngkong eh jong ka Waqf ha ka niam Islam.
Kaba kham pynsngewtynnat shuh shuh ka long ba ka Waqf jong u Hazrat Usman e Ghani (Rz) ka dang treikam haduh mynta, palat khatsawspah snem hadien. Ïa ka jaka sawdong jong ka Bir-e-Ruma la pynbna kum ka Waqf, bad ka pynmih ïa ka jingkamai lyngba ki lad kiba katkum ka juk mynta, kynthup ïa ki jaka rep sohkhajur. Ka jingkamai na kane ka Waqf ka dang ïai bteng ban pyndonkam na ka bynta ki kam ai jingïarap ha Madina, kynthup ka jingkyrshan ïa ki khunswet, ki riewkynthei ba la ïap lok, bad ki nongleit pilkrim. Ka ïeng kum ka nuksa jong ka Sadaqah Jariyah (ka jinglehbha kaba dang ïaid shakhmat), kaba ai jingmyntoi ïa ki pateng hadien ka waqf kaba nyngkong.
Da kaba bud ïa kane ka nuksa ba kynja Blei, ki riewkhuid Sufi jong ka ri India ki la aiti ïa ki jaka ba heh bad ki jingdon jingem kum ka Waqf, da kaba thmu ban shakri ïa ka jinglong briew bad ban kyntiew ïa ka imlang sahlang. Kine ki jingai sngewbha jong ka Waqf ki la long ki atiar ban seng ïa ki Khanqah bad ki Dargah, ban ai jingïalam ba kynja mynsiem bad ka jingpdiang sngewbha, ban pynïaid ïa ki Langar (ki jaka shet jingshet na ka bynta ka imlang sahlang) ban ai bam ïa kiba duk, khlem da kheiñ ïa ka niam ne ka nongrim, ban seng ïa ki jaka pule ban ai jinghikai khlem jingsiew ïa kiba duk bad ban seng ïa ki jaka sumar ïa ki briew kiba duk, ka jingai jingsumar ïa kiba pang ba shitom bad ki briew ba duk ba jynjar, bad ai jingkyrshan ïa ki khunswet, ki riewkynthei kiba la ïap lok, bad ki jingai jingïarap ïa ki samla pule. Kine ki sienjam ki pyni ïa ki jinglong ba kongsan jong ka jingngeit Sufi-ka jingshakri, ka jinglehsbun, bad ka jingsngewrit-bad ïarap ban thaw ïa ka imlang sahlang kaba kynthup lang ïa baroh.
Kaba sngewsih ka long ba ha kane ka juk mynta, bun ki jaka Waqf ha ri India kim shym la pyndonkam katkum ka Mansha-e-Waqif (ka jingthmu tynrai jong u nongai). Ka jingpynïaid bakla kaba la saphriang, ka jingbamsap, bad ka jingbym don jingkitkhlieh hapoh kiba bun ki Board Waqf jong ki Jylla ka la pynlong ïa ka jingbym shimkhia, jingpyndonkam bakla, bad jingbat beaiñ ïa ki jaka bad ki jaka treikam ba kordor jong ka Waqf. Kane ka la pynduh ïa ki briew ba kin ïoh ïa ki jingshakri bad jingkyrshan ba kine ki jaka waqf ki la thmu ban ai.
Wat hapdeng ki jingnoh synniang kiba khraw jong ki, ki jaka waqf bad ki dargah ki mad katto katne ki jingeh ha ka ri India kaba mynta. Bun ki jaka waqf ki la shah bat beaiñ ne pyndonkam bakla namar ka jingsynshar ka bym bha bad ka jingbamsap hapoh ki waqf board. Ki la don ki jingkynnoh ba la pyndonkam bakla ïa ka pisa ha ka jingpynïaid ïa ka waqf, kaba la pynlong ïa ka jingduhnong ha ka khajna. Bun ki briew kim tip ïa ka jingdonkam jong ka waqf bad ka bynta ba kongsan ha ka bha ka miat jong ka imlang sahlang, kaba ïalam sha ka jingpyndonkam duna ïa ki jingdon jingem jong ka waqf. Katto katne ki jaka waqf ki shah teh ha ki jingïakynad aiñ halor ka jinglong trai, kaba pynslem ïa ka jingpyndonkam hok jong ki na ka bynta ka jingmyntoi jong u paidbah.
Ban pynkhlaiñ ïa ki jaka waqf bad ban kyntiew ïa ka bynta jong ki ha ka bha ka miat jong ka imlang sahlang, lah ban pyrkhat ïa ki katto katne ki lad ki lynti. Ka jingpyntreikam ïa ki jingthoh ba la buh lyngba ki lad digital na ka bynta ki jaka jong ka waqf ban ïada na ka jingshah thombor bad ban pynthikna ka jinglong shai, ka jingthaw ïa ki bor pynïaid ba laitluid ban peit ïa ka jingpynïaid ïa ka waqf bad ban ïada na ka jingpyndonkam bakla ïa ka pisa tyngka, ka jingpynshlur ïa ka jingïatreilang hapdeng ki jaka waqf bad ki riew shimet na ka bynta ka jingpynïaid kaba bha ïa ki jingshakri ha ka liang ka pule puthi bad ki lad ai jingsumar, ka jingai jinghikai shaphang ki jingnoh synniang jong ka waqf bad ka jingdon bynta ki briew ha ki thaiñ ha ki kam shim rai, bad ka jingpynsted ïa ki kam ba ïadei bad ka aiñ ban pynbeit ïa ki jingïakajia kiba ïadei bad ka waqf ki long katto katne ki sienjam kiba lah ban shim.
Ka dei ka jingkitkhlieh jong ngi baroh ban burom ïa ka pateng jong ka Waqf bad ki jinghikai jong ka jingngeit Sufi, ban pynthikna ba kine ki jingngeit ba kyntang kin ïai bteng ban ai jingmyntoi ïa ka imlang sahlang bad ban pynneh ïa ki jinglong jong ka jingsuk, ka jingieit, bad ka jingshakri ïa ki briew.
U nongthoh: Syed Naseruddin Chishty, Successor of Hereditary Sajjadanashin jong ka Dargah Hazrat Khwaja Moinuddin Hasan Chishty (R.A) bad u Chairman jong ka AISSC.

Leave A Reply

Your email address will not be published.