Ka jingkhlong marpoh khyndew ha Paromgre lah ban dei ka jingthmu tih Uranium: CEPRD

0

Shillong, Risaw 20: Ka Centre for Environment Protection and Rural Development (CEPRD) ka la pynrem jur ïa ka “scientific mining” kaba la pyntreikam hapoh ka thaiñ Paromgre kaba ha South Garo Hills, da kaba khot ïa ki, kum ka jingpynjulor ïa ka sawdong sawkun, kaba beaiñ bad kaba ym lah ban pdiang.
Kane ka kynhun ka kynnoh ba ki kam tih marpoh khyndew ki dei kiba don jingma ïa ka mei mariang, kaba wanrah jingma ïa ki shnong ki thaw bad kaba pynkheiñ ïa ka riti dustur ka India bad ki aiñ ka sawdong sawkun.
Kane ka kam tih marpoh khyndew ka pynjaboh ïa ki wah, ka pynjulor ïa ki shnat wah kiba lah ban ktah shyrta ïa ka sawdong sawkun bad ki nongshong shnong.
Ki jaka tih marpoh khyndew kiba don hajan ka Nokrek Biosphere Reserve, kaba dei kaba la ithuh kum ka jaka hiar pateng kaba hapoh ka UNESCO, kaba dei ka ïing ïa ki mrad khlaw kiba don jingim.
Ka CEPRD ka la kam ba kine ki kam tih marpoh khyndew ki pynkheiñ ïa kiba bun ki aiñ, kynthup ïa ka Forest (Conservation) Act, 1980, ka Environment (Protection) Act, 1986, bad ka Wildlife (Protection) Act, 1972.
Kane ka kynhun ka kynnoh ba kam shym la don ka jingïasyllok bad ki paidbah, kaba long kum ka jingpynkheiñ ïa ka hok bad ka jingpyrshang ban pynsngap jar ïa ka sur jong ki paidbah trai ri trai muluk.
Ka CEPRD ka la pynpaw ïa ka jingsngewthut halor ki kaiphod ba ka lah ban dei ka jingthmu ban khlong beaiñ ïa u uranium kaba la leh ha ka dur jong ka kam tih dewïong, kaba lah ban ktah ïa ka koit ka khiah ki nongshong shnong.
Ka CEPRD ka la kyntu ïa ka sorkar jylla, ka tnat Forest and Environment, ka Meghalaya State Pollution Control Board, bad ka Ministry of Environment, Forest and Climate Change (MoEFCC) ba kan pynsangeh noh mardor ïa baroh ki kam khlong marpoh khyndew ha Paromgre bad ban sdang ka jingtohkit katkum ka aiñ haba ïadei bad ka jingktah ïa ka sawdong sawkun.
Ha kajuh ka por ka dawa ïa ka jingdonkam ban shon ne pynmih ïa baroh ki permit, ki clearance, bad ki jingmynjur kiba ïadei bad ki kam khlong marpoh khyndew nalor ka jingshah ïa ki riew shemphang kiba long laitluid bad ki riew shemphang ha ka aiñ ban shim jingkheiñ ïa ki jingjulor kiba la dep ban mad.
Lada ka sorkar ka pulom ban leh eiei, ka CEPRD kan leit mudui da ka Public Interest Litigation hakhmat ka Hon’ble Supreme Court bad ka National Green Tribunal (NGT).

Leave A Reply

Your email address will not be published.