Ka Bhah Thungkam kaba mar 80% kan pyn myntoi ïa ki Garo bad duhnong ki Khasi:HYC
Shillong, Jylliew, 21: Ka Hynñiewtrep Youth Council (HYC) ha ka sngi Baar ka la ong ba ka jingpynmih jong ka Sorkar Jylla ïa ka Office Memorandum kaba batai kumno ban pynkhreh ïa ka Roster System ha kaba pyntreikam ïa ka Reservation Policy ha ki tnat treikam bapher bapher bapher ka Sorkar Jylla ha ki District bad ha ki Sub-Divisional kan pynduhnong haduh katta katta ïa ki Khasi bad kan pynmyntoi shikatdei eh ïa ki Garo.
Ka Sorkar Jylla ka la pynmih ïa ka Office Memorandum ha ka 10 tarik, Jymmang mynta u snem da ka jingbthah jong ka Iingbishar Meghalaya High Court.
Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor hadien ka jingïakynduh ïa u Symbud Myntri Rangbah u Bah Prestone Tynsong, u President ka HYC u Bah Robert June Kharjahrin u la ong, “katkum ka Office Memorandum ka poiñ F ka kdew ïa ka bynta jong Reservation Policy kaba don naduh u snem 1972 bad ha kane ka bynta pat ka mih ha u snem 1973. Kane ka bynta ka ong ba ïa ki Post kiba don ha ki District Level lane ha ki Sub-division Level kaba ïadei bad ka jingpynkynriah kam na kawei ka distrik sha kawei pat, kaba mut na ka bynta ka post Grade-III bad Grade-IV ba la thung da ka District Selection Committe (DSC) bad ki Department, la kdew ba ha ka jaka ban don tang 40% ïa ki Khasi bad 40% ïa ki Garo mynta pat yn kynthup lang noh 80%, kaba mut ha rilum Garo ki Garo kin ïoh 80% bad ha rilum Khasi ki Khasi kin ïoh 80%. Ïa kata ngi biang beit ba kan long kumta.”
“Hynrei ka jingeh kaba mih mynta ha ka Office Memorandum ka dei kaba mih hi na ka Reservation Policy ba ki don ar tylli ki kyndon (Clause) kaba ong, ïa ka 80 % sha rilum Garo bad ha rilum Khasi ka dei ban long shwa ïa ki nongshong shnong jong ki District,” u la ong.
“Lada 80% kan treikam ha rilum Garo ki ïoh hi tang ki Garo namarba ym don Khasi bad Jaiñtia kiba sah sha rilum Garo kiba aplai bad ka 80% ha rilum Khasi kan long kumjuh tang lada ym don ki Garo kiba aplai. Lada shim ïa ka jinglong jingman ha ki District, ki Khasi bad Jaiñtia ki bym dei ki nongshong shnong ha rilum Garo ki duna bha haduh katta katta, katba ki Garo kiba sah ha rilum Khasi ki don da ki lak ngut. Lada phi kren ïa ka Ribhoi District, ka South West Khasi Hills District, ka West Khasi Hills bad ka East Khasi Hills ki Garo ki dei ki nongshong shnong bapura kiba la kynjoh da ki lak ngut,” la pynshai une u nongïalam ka HYC.
“Ka Office Memorandum ka ong, lada ym don ba aplai ngin (Khasi) ïoh 80% hynrei ym don pat ki Khasi kiba shong basah ha rilum Garo bad lada ka long kumne ha rilum Garo kin ïohnong 80% katba ha rilum Khasi yn hap ban ïasam mar 40%. Kata ka dei ka jingma na kane,” u la ong.
“Haba ka wan ka Roster System, la pyntreikam ïa ka bad ka bhah kyrpang hynrei ladda ïakren bad ka ishu long nongshong shnong bapura ha rilum Garo ka kylla beit 80% katba shane sha rilum Khasi kan long mar 40%,” u la ong bad bynrap, “hato kata kam dei ka jingduhnong ïa ka jaidbynriew jong ngi?”
U la ïathuh ba ha ka jingïakynduh ïa u Symbud Myntri Rangbah, ka seng ka la kdew ba kane ka mat kan sa wanrah ïa ka jingbym sngewtynnat. “Baroh ngi tip ba ka Reservation Policy ha Meghalaya ka la noh shiliang lypa,” ong shuh shuh une u nongïalam ka HYC.
Ha Meghalaya, ka jingbun briew jong ki Khasi Jaiñtia ka long 18 lak tam bad ki Garo ki don 8 lak tam.
U Bah Robert u la ïathuh ba u Symbud Myntri Rangbah u la kular ba un sa peit bniah ïa kane da kaba ïakren bad u Myntri Rangbah bad kumjuh ruh bad ka Chief Secretary na ka bynta ban bishar biang ïa kane ka kam.
“Sa kawei pat mat kaba ktah shikatdei eh ha ka Reservation Policty ka dei point 7 (1) kaba ong ba kan aplai ha ki ophis ba la pynïaid da ka Sorkar bad ïa ki skul ba la bei jingïarap pisa da ka Sorkar (Govt. Aided School) kaba dei ban long mar 40, 5 bad 15. Ka jingkylli mynta ka long kiei kita ki skul lane Kolej ba la bei jingïarap pisa ka Sorkar namarba bun hi ki dei ki skul Balang, ki skul shnong, ki skul jong ki riewshimet. Kane ruh kan sa buh jingeh,” u la ong.