Dang sahteng ki mat ILP bad Ktien Khasi
Ka jingdawa bad kwah ban pyntreikam ïa ka Inner Line Permit ha ka jylla ka la sdang lah slem bha bad naduh ki por kiba mynshwa bad kumjuh ruh ka jingdawa ban pynrung ïa ka Ktien Khasi bad Garo ha ka khyrnit kaba 8 ka lah sdang lah slem bha, hynrei kine baroh arngut kim pat urlong satia haduh mynta mynne.
Kine baroh artylli ki mat lah ban ong lehse kidei tang ki buit ban pynbeij ilekshon jong ki katto katne ki kyrtong watla ym baroh.
Lah ban ong ba kiba bun na ki kyrtong ha kane ka ilekshon kaba dang shudep sha ka Lok Sabha ki la kren bad kam ruh ba lada ki jop ka mat kaba kongsan kadei ka ILP, ka Lynti Rel bad ka jingpynrung ïa ka Ktien Khasi ha ka khyrnit kaba 8.
Kine ki mat jingdawa kat haduh mynta kim pat urlong lada ki phew snem, wat la ki ilekshon MP MDC bad MLA ki la ïaid manla ka por.
Lah ïohi ruh ba ki jingïakhih ki la mih na ka por sha ka por ban dawa ïa kine ki mat, hynrei ka long kaba leh nohei namar ym don kiba sngap ïa kine ki jingdawa.
Baroh ki heh ophisar, ki kynrem ki lyndan ki sngap beit jar jar ha kaba ïadei bad kine ki jingdawa wat na ka liang ka sorkar ruh ki shu ieh beit sharud ha kaba ïadei bad kane ka jingdawa, kim patiaw satia halor kine ki mat.
Ki jingïakhih ki mih bunsien na ka daw jong ka jingmynthi jong ka sorkar ha kaba ïadei bad kine ki mat kiba dei kiba kongsan na ka bynta ka jaitbynriew Khasi Jaiñtia bad Garo.
La ïohi ba lada shu ïakhih malu mala ruh ka sorkar kam patiaw bad dei ha kane ka rukom ba la pynlong ïa ki sengbhalang ban mih bad ïakhih haba dawa ïa ki mat ba Kongsan.
Lah ruh ban pynkynmaw ba ha ki snem ba la dep, ki 19 snem ba la leit ki la don ki jingïakhih kiba jur bha ba la pynlong da ka KSU ha kaba ïadei bad ka jingdawa ILP bad kiwei ki jingdawa, ban tehlakam ïa ka jingwan ki mynder ri ne ki bar jylla, hynrei haduh mynta kine ki shu kut kumto khlem da pynsngap da ka sorkar.
Ha ka jingshisha ka Sorkar ka lah dei ban shimkhia ha kaba ïadei bad ki kam mynder bad ka jingïai kiew ki bar jylla katba nangmih ki sngi ha ka jylla Meghalaya.
Kiba bun na ki nongmihkhmat ki tip bha ha kaba ïadei bad ka jingkiew ki mynder ri bad ki bar jylla ha Meghalaya na ka por sha ka por, hynrei kiba bun ki leh matlah bad don ruh kiba pynlong jingïalap ilekshon ha kine ki sngi.
Tang ka ILP lehse kadei ka kam kaba ka sorkar kadei ban pyntreikam bad lada kam lah ban pyntreikam ïa ka ILP ruh ka lah dei ban wanrah da kiwei ki aiñ ka ban lah ban tehlakam ïa ka jingwan rung kyrthlep ki mynder bad ki bar jylla sha kane ka jylla Meghalaya.
Lah ban ong ba haba ki sengbhalang ki dawa ïa kiei kiei kiba don jingmut ka sorkar ha ka jingshisha ka la dei ban bishar ne ban wanrah sha ka meij jingïakren ban ïoh ïa ka rai kaba biang.
Kumba long mynta kine ki jingdawa ki dangsah ha Suiñ bad ym pat ïoh ïa ka jingmynjur bad ym lah ruh ban tip haduh lano kine ki jingdawa kin urlong.
Ka jingeh kaba ki samla ki mad mynta ym dei tang ka ILP, ne ka jingpynrung ïa ka ktien Khasi bad Garo ha ka khyrnit kaba 8 hynrei ka jingeh kadei ka jingkyrduh kam bad kaba ki paidbah mynta ki donkam ïa ka sengbhalang kaba lah ban pynkhie im biang ïa ka jingdawa ban kyntiew ïa ka jaitbynriew.
Kumba long haduh mynta ka HANM ka la dei kawei na ki seng kaba la leit ban pynlong jingïakhih ha Nongbah Delhi na ka bynta ban pynbor ïa ka sorkar Pdeng ban pynurlong ïa kitei ki jingdawa, hynrei kaba sngewsih pat ka long ba na ka liang ka sorkar Pdeng ka la leh kam politik ha kaba ïadei bad kane ka jingdawa.
La ïohi ba ha jylla Manipur haba ki briew ki la jied ïa ka BJP, ka Sorkar Pdeng ka la pynïoh noh ïa ka ILP, hynrei ha jylla Meghalaya watba ka sorkar kadei kaba ïatreilang bad ka BJP kim lah ban ai ILP, kane ka shong sa ha ka rai jong ki paidbah ha kaba ïadei bad kane kam seng saiñ pyrthei.