Shillong, Jylliew, 28: U Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi u la pynpaw ha ka shithi da kaba ong, “ka koit ka khiah jong phi ka dei ka jingkular jong ngi’. “Da ki klur ngut ki la ïoh jingmyntoi na ka Ayushman Bharat Yojana, bad nga dei uwei na ki. La lap ba nga don ka jingpang khyllai, bad hapoh kane ka skhim, nga la ïoh jingsumar ha Patna, Bihar. Kane ka skhim ka ai jingmyntoi shibun ïa kiba duk bad kiba pdeng ka ïoh ka kot jong ka ri. Ka long shisha ka sienjam kaba treikam bad kaba myntoi bha.”
Kine ki kyntien, kiba dap da ka jingsngewhun na ka bynta ka jingsumar kaba lah ban ïoh bad ka jingïarap ban ïoh ïa ka jingsumar khlem jingsiew, ki dei na u Gyanendra Kumar Gupta na Bihar, uba la ïoh ïa ka jingsumar khyllai jong u khlem jingsiew pisa lyngba ka skhim Ayushman Bharat. Hadien ba u la koit, u Gyanendra u la thoh shithi sha u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi ban pynpaw ïa ka jingsngewnguh jong u.
Da kane ka skhim kaba wanrah jingkylla, da ki klur ngut kum u Gyanendra-uba, tang shiphew snem mynshuwa, u lah ban hap hapoh ka jingduk namar ka jingkit kaba khia jong ka jinglut jingsep ha ka koit ka khiah-ki la lah ban ïoh ïa ka jingsumar kaba donkam. Ha kane ka jinglong jingman, ka jingthmu ba ban ai jingsumar khlem jingsiew haduh T.5 lak ka la paw ba ka long ka jingkyrkhu na ka bynta ki 55 haduh 60 klur ngut ki briew jong ka India, khamtam kito kiba na ki bynta jong ka imlang sahlang kiba kham tlot ha ka liang ka ïoh ka kot, kito kiba pdeng ka jingkamai, bad ki tymmen.
Watla la ju ïakren shaphang ka jingsumar pang ba pura ha ka ri mynshuwa, hynrei ka dei ka sien kaba nyngkong ba ka sorkar ka la ai ïa ka kam ai jingsumar kaba heh tam ha ka pyrthei, da kaba ai jingsumar khlem jingsiew haduh T.5 lak. Dei na kata ka daw ba ki jingsngew jong ki nongïoh jingmyntoi ki dap da ka jingsngewnguh. Haba u Gyanendra u la pynpaw ïa ka jingsngew jong u ha ka shithi sha u Myntri Rangbah Duh ka ri u Narendra Modi, u Myntri Rangbah Duh ruh u la jubab da ka jingsngewjan bad jingsngewlem, kaba pynpaw ïa ka jingïadei kaba jan jong u bad ki nongshong shnong.
U Narendra Modi, Myntri Rangbah Duh ka ri, ula thoh da ka shithi ïa u Gyanendra Kumar Gupta, uba dei u nongshong shnong jong ka Patna, Bihar, ha kaba u la pynsngew ïa ka jingkitbok kitrwiang jong u, ba un dang koit dang khiah shuh shuh. Ka shithi jong u Myntri Rangbah Duh ka long ka jingpynpaw kaba shai ïa ka jinglong ba sngewrit bad ba shisha jong u na ka bynta ka bha ka miat jong ki briew jong ka ri. U la thoh ha ka shithi jong u, “Nga sngewkmen shisha ban tip shaphang ka jingkoit jingkhiah jong phi kaba la nangbha… Ki jingtip kiba phi la ïasam ha ka shithi jong phi shaphang ka jingsumar kaba jop hapoh ka skhim Ayushman Bharat ka la wanrah ïa ka jingsngewhun kaba khraw ha ka dohnud jong nga.”
Ha ka shithi jong u, u Gyanendra u la thoh, “Ka jingshlur bad ka jinglong jong phi (Myntri Rangbah Duh Modi) ka dang ïai bteng ban ai jingïarap bad jingïalam lynti ïa ki paidbah jong ka ri.” Ha kaba jubab, u Myntri Rangbah Duh ruh um lah khlem da ai ïa la ki jingsngew jong u ha ki kyntien. U la thoh, “Ngi la sakhi kumno ba ka pisa ba la lum ha ka jingim jong ki longïing ka jah noh ha ka shi khyllipmat namar ka jinglut jingsep ha ka liang ka jingsumar. Bunsien, ki briew kin kiar na kaba wad jingsumar namar jong kine ki jinglut jingsep. Mynta, ka Ayushman Bharat ka pynthikna ba ym don uwei ruh u briew jong ka India uba shah pynduh ïa ka jingsumar haba don jingpang. Kane ka skhim ka la pyni kumno ka jingïoh ïa ka jingsumar kaba ïahap ka lah ban ai ïa ka jingkyrmen ba thymmai bad ka lad ha ka jingim jong u briew.”
Shuh shuh u Myntri Rangbah Duh ka ri u Modi u la thoh shaphang haduh katno ka Swastha Bharat (ka India kaba koit ba khiah) ka long kaba donkam eh na ka bynta ban tei ïa ka Viksit Bharat (ka India kaba la kiew shaphrang). U briew uba koit ba khiah um kyrshan tang ïa la ka jong ka iing ka sem hynrei u don ruh ka bynta kaba kongsan ha ka jingtei ïa ka ri. Kumta, ha ka shithi jong u sha u Gyanendra, u Myntri Rangbah Duh u la thoh, “La ong- ‘Shariramadyam khalu dharma-sadhanam’, kaba mut ka met ka long ka atiar kaba hakhmat eh ban pyndep ïa ki kamram bad ki jingkitkhlieh baroh. Haba ki nongshong shnong ki koit ki khiah, tang kumta ka ri kan long kaba khlaiñ bad kaba don ïa ka bor.”
U Myntri Rangbah duh u la ong ba ka long kaba sngewtynnad shisha ban ïohi ba ki skhim sorkar pdeng ki poi sha ki nongshong shnong ba rit paid ha ki baroh ki jaka bad ki wanrah ïa ki jingkylla ba shisha ha ka jingim jong ki. U la bynrap, “Ban ïohi ïa ki briew kum ma phi kiba ïaid shaphrang ha ka jingim da ka jingsngewskhem hadien ba la dep sumar ka long ka jingjop kaba kongsan na ka bynta jong ngi.”
Ha kaba pynkut, u Myntri Rangbah Duh u la kyrkhu kyrdoh na ka bynta ka koit ka khiah jong u Gyanendra bad ka lawei kaba phyrnai jong u.
Khlem artatien, ka skhim Ayushman Bharat ka pyni ïa ka jingkylla ha ka koit ka khiah ha kaba ïaid sha ka Viksit Bharat. Ha ka jingshisha, ki jingwadbniah ki pyni ba wat tang shisnem ka jingkiew ha ka jingim, namar ka jingkyntiew ïa ka koit ka khiah, ka lah ban kyntiew ïa ka GDP haduh 4%. Namar kane, lah ban sngewthuh da kaba suk ïa ka jingkordor jong ka skhim Ayushman Bharat na ka bynta ka ri kaba heh bad kaba bun bynta kum ka ri jong ngi.
