71% hiar ki jingïaumsnam bad 86% hiar ka jingïap ki briew ha ki jylla ka North East: Amit Shah

Delhi, Nohprah, 21: U Myntri ka Sorkar Pdeng uba khmih ïa ka tnad Kam Pohiing bad Cooperation, Amit Shah u la ai jingkren ha ka 72nd Plenary jong ka North Eastern Council (NEC) ha Agartala, Tripura ha ka sngi Saitjaiñ.
U Myntri Sorkar Pdeng Jyotiraditya M. Scindia, u Lat ka jylla Tripura u Indrasena Reddy Nallu, u Myntri Rangbah ka Tripura u Professor (Dr.) Manik Saha bad u Secretary ka tnad Kam Pohiing u Govind Mohan ki la ïadon lang ha kane ka sngi. Ha kane ka jingïalang la wan ïashim bynta ruh da ki Lat ka jylla Arunachal Pradesh, Assam, Manipur, Meghalaya, Mizoram, Nagaland, bad Sikkim, ha ryngkat ki Myntri Rangbah ka Arunachal Pradesh, Assam, Manipur, Mizoram, Nagaland, bad Sikkim, ha ryngkat u Myntri ka tnad Community and Rural Development jong ka Meghalaya, ha ryngkat kiwei kiwei ki kynrem ki lyndan.
U Amit Shah u la ong ba hapoh ka jingïalam jong u Myntri Rangbah Duh, Narendra Modi, kine ki 10 snem ba la dep ki long kiba kongsan bha na ka bynta ka thaiñ shatei lammihngi. U la ong ba ka rukom ha kaba u Myntri Rangbah Duh u la wanrah ïa ka jingphaikhmat ïa kane ka thaiñ na kylleng ka pyrthei ka dei kaba la wanrah jingkylla ïa baroh kawei ka thaiñ shatei lammihngi. U Shah u la ong ba la slem bha ba kane ka thaiñ ka long tang ka mat ïakren ha Delhi, hynrei u Myntri Rangbah Duh u la wanrah ïa ka jingpeit bniah ïa ka roi ka par lyngba ka jingthmu bad ka jingsngewlem jong u. U la ong ba ha kine ki 10 snem, namar ka jingkyntiew ïa ki jingdon jingem bym pat ju ïohi ha ka thaiñ shatei lammihngi, la pynduna ïa ka jingjngai jong kane ka thaiñ bad u Myntri Rangbah Duh u la trei ruh ban weng ïa ka jingsngew jngai ki briew jong kane ka thaiñ na ka Delhi.
U la ong ba haba u Myntri Rangbah Duh u la phaikhmat dalade sha ka thaiñ shatei lammihngi, ka la long ka jingphaikhmat jong baroh kawei ka Sorkar. U la ong ba mynta ka thaiñ shatei lammihngi ka don ha ka lynti sha ka roi ka par hapdeng ki jingïar jong ka. U la ong ba 10 snem mynshuwa, palat 200 tylli ki kynhun jaitbynriew bad 195 jait ki ktien tynrai ha kane ka thaiñ ki long ka jingtlot kaba wanrah shibun ki jingïakulmar. U Shah u la ong ba mynta, haba ngi peit biang ïa kine ki por, u dei u Myntri Rangbah Duh uba la pyndep ïa ka kam ban pynkylla ïa kane ka jingtlot sha ka bor. U la ong ba mynta, palat 200 tylli ki kynhun jait bynriew, namar ka jingïar ka deiriti ki la long kiba khring ïa ki jingmut jingpyrkhat na kylleng ka pyrthei, bad palat 195 jait ki ktien tynrai ki la don ka bynta ban pynlong ïa ka thaiñ shatei lammihngi kum kawei na ki jaka ba khlaiñ tam ka biodiversity ha ka pyrthei.
U Shah u la ong ba don palat 7,500 jait ki syntiew ha ka thaiñ shatei lammihngi ha ryngkat bad kiwei kiwei ki jait mrad bad ki jingdon jingem kiba ïadei bad ka um. Ka Sorkar Modi ka la shim ïa ki sienjam ha kine ki 10 snem ba la dep ban pynneh ïa ki jingaiei ka mariang bad ban pynkylla ïa kane ka thaiñ sha ka jaka kaba khring bha ïa ki nongjngoh kai.
U Myntri u la ong ba ka Sorkar Modi ka la pyndep ïa ka kam kaba kongsan ban wanrah ïa ka shongsuk shongsaiñ ha ka thaiñ shatei lammihngi. Ha kine ki 10 snem ba la dep, la dep soi katto katne ki jingïakut na ka bynta ka jingïasuk bad kumba 10574 ngut ki samla kieng atiar ki la wan pyndem noh bad ki la wanphai sha ka imlang sahlang kaba la wanrah ïa ka shongsuk shongsaiñ ha ka thaiñ shatei lammihngi bad kaba la buh ïa ka nongrim na ka bynta ka roi ka par. U la ong ruh ba baroh kawei ka ri bad ka pyrthei mynta ki la pdiang ïa ka jingong ‘Ashtalakshmi’ jong u Modi.
Shuh shuh u la ong ba mynta baroh kawei ka ri ka kwah ïa ka jingriewspah jong baroh ki briew bad ki jylla jong ka thaiñ shatei lammihngi khnang ba ka thaiñ ka bteng ban don ka bynta ha ka roi ka par jong ka ri. U la ong ba ha ki 10 snem jong ka Sorkar Modi, la shim ïa ki sienjam ban tei ïa ki jingdonkam bad ïaid shakhmat ha ka lynti jong ka roi ka par. U Myntri u la ong ba mynta, ka dei ka por ban tei ïa ka roi ka par kaba khlaiñ bad kaba ai bynta lang ïa baroh ha ka thaiñ shatei lammihngi ha kane ka nongrim. U la ong ba ka Sorkar ka la niewkor beit ïa ka thaiñ shatei lammihngi bad ba ka thong jong ka Sorkar Modi ka dei ban kyntiew ïa kane ka thaiñ ba kan ïaryngkat kyrdan bad kiwei kiwei ki bynta jong ka ri da kaba pynsted ïa ka roi ka par jong ka. U Shah u la ong ba ha ka por jong ka Sorkar u Myntri Rangbah Duh ba rim, Atal Bihari Vajpayee la sdang ïa ka tnad DONER (Development of North Eastern Region). U Modi u la kyntu ïa baroh kawei ka kynhun Myntri jong ka Sorkar Pdeng ban leit jngoh ïa ka thaiñ shatei lammihngi bad ban sh miet ha kane ka thaiñ bad namar kane ki Mynti ki la pynlut palat 700 miet ha kane ka thaiñ. U la ong ba u Modi u la wan 65 sien sha ka thaiñ shatei lammihngi bad man ba u wan sha ka thaiñ, u la wanrah ïa ki jingai sngewbha na ka bynta ka roi ka par jong ka thaiñ.
U Amit Shah u la ong ba ka Sorkar Modi ka la trei borbah ban pynneh ïa ka deiriti jong ka thaiñ shatei lammihngi. U la ong ba ka dei ka Sorkar Modi kaba la trei ban wanrah jan baroh ki ktien tynrai na ka thaiñ shatei lammihngi hapoh ka Eighth Schedule jong ka Riti Synshar. U Shah u la ong ba ha ki jingïakut bapher bapher na ka bynta ka jingïasuk, ka Sorkar Pdeng ka la pynkupbor bad pynneh ïa ki ktien tynrai jong ka thaiñ shatei lammihngi bad ka la pynshlur ruh ïa ka jingai jinghikai ha ki ktien tynrai jong ka thaiñ. Kane ka la ïarap bha ha ka jingpynneh ïa ka deiriti. U la ong ba mynta, ka dei ka por ban shitom ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot jong ka ri sha ka 5 trillion dollar lyngba ka jingkyntiew ïa ka thaiñ shatei lammihngi. U la ong ba na ka bynta kane, ka tnad DONER bad ka North Eastern Council (NEC) ki dang trei ban pyntreikam ïa ka “Act East, Act Fast, and Act First.”
U Myntri u la ong shuh shuh ba ha kine ki 50 snem ba la dep, ka NEC ka la long ka rynsan kaba kongsan ban ïakren shaphang ki jingthrang, ki jingdonkam bad ki jingpynbeit ïa ki jingeh bad ka la trei ban long ka lad na ka bynta ka roi ka par jong ka thaiñ shatei lammihngi. U la ong ba ka NEC ka la don ka bynta kaba heh ban pynïahap ïa ki polisi jong ka Sorkar India bad ki jylla ka thaiñ shatei lammihngi, da kaba pynthikna ba ka roi ka par ka poi sha ki shnong. U la ong ruh ba ka NEC ka la saiñdur ïa ki jingpynkhreh kam na ka bynta ka roi ka par, ka jingpynïasoh ïa ki jait bynriew bapher bapher bad ka roi ka par bad ka jingpynkhreh ïa ka roi ka par jong ka thaiñ da kaba peit ïa baroh kawei ka thaiñ kum ka jaka kaba kyrpang.
U Amit Shah u la ong ba u Myntri Rangbah Duh u la wanrah ïa ka jinglong jingman kaba bha bad namar kane, ki jylla bad ka tnad DoNER ki hap ban kyntiew ïa ka jinglong jingman na ka bynta ki jingbei tyngka. U la ong ba ki lad ka leit ka wan ha kane ka thaiñ kam long shuh shuh ka jingeh bad ka jingpynïasoh bad ka pyrthei ruh kan ym long shuh ka jingeh. U la ong ba hadien ka Bangladesh Enclaves Exchange, ka jingthmu ka dei ban pynïasoh ïa ka thaiñ shatei lammihngi bad ka pyrthei bad shen kane kan sa urlong. U la ng ba kane kan pynkhlaiñ ïa ki kam karkhana ha ka thaiñ shatei lammihngi bad kan plie lad sha ki iew ha kylleng ka pyrthei ïa kito kiba bei tyngka ha kane ka thaiñ. U Shah u la ong ba na ka bynta kane, man ka jylla ka dei ban pynkhlaiñ ïa ki kam. U la ong ruh ba ka Sorkar India ka pynshlur ïa ki nongbei tyngka ba kin bei tyngka ha ka thaiñ shatei lammihngi.
U Myntri ki tnad Kam Pohiing bad Cooperation u la ong ba dang shen, ka Kynhun Myntri jong ka Sorkar Pdeng ka la ri ban sdang lai tylli ki jaka pynmih semiconductor ha ka thaiñ shatei lammihngi ban kyntiew ïa ki kam shna bad pyni ïa ki semiconductor. U la ong ba kawei na kine ki jaka, ka Tata Semiconductor Assembly and Test Private Limited, ka dei ka ban shna ha Assam ha ka jingbei tyngka kaba kumba T 27,000 klur, ka ban long ka jingbei tyngka kaba heh tam haduh mynta. U la ong ba kane kan plie 20,000 ki kam ha kine ki jaka treikam bad 60,000 tylli ki kam kiba ïadei bad kane. U Shah u la ong bad da kaba peit ïa kane ka lad kaba don, ka tnad Kam Pule Puthi jong ka Sorkar India ka la pynkhreh ïa ki jingpule ha ka jingïatreilang bad ki skulbah ha ka thaiñ shatei lammihngi ban ai ka jinghikai kaba ïahap ïa ki samla. U la ban jur ba kane kan plie shibun ki lad ïoh kam ïa ki samla ha ki phra tylli ki jylla ka thaiñ shatei lammihngi.
U Amit Shah u la ong ba ka long kaba kongsan bha ïa ka thaiñ shatei lammihngi ba kan khring ïa ki jingbei tyngka ha ki karkhana bad ba dei ban pynkhlaiñ ïa ki sienjam ban pynsted ïa kane. U la ong ba ka shongsuk shongsaiñ ha ka thaiñ shatei lammihngi kan ym neh tang lyngba ka roi ka par jong ka thaiñ bad ki jylla; ka dei ban don ka jingryntih ha ka jingkiew shaphrang ki briew, ki shnong bad ki jylla. U la ong ba na ka bynta ka jingkiew shaphrang ki briew, dei ban pynthikna ïa ka jingkyntiew ïa ki shnong bad ban pynurlong ïa kane ha ryngkat ka jingkyntiew ïa ki karkhana, ka thaiñ ka dei ban lah ban pyndap ïalade ha ka jingpynmih ïa ka dud, ki jhur, ki pylleng, ka dohkha bad ka doh. U la ong ba ki mar organic, ka dud, ki jhur, ki pylleng bad kine ki jait mar ki dei kiba lah ban kyntiew ïa ki briew jong ka thaiñ bad ba yn ym lah ban pynurlong ïa ka jingthmu ban don ka thaiñ shatei lammihngi khlem ka jingriewspah jong baroh ki briew jong ka thaiñ.